MALATYA’da ticaretle uğraşan Kiğı (Bingöl) kökenli Yahya Bey’in oğulları Hacı Fahri ile Avni, 1925 yılında İstanbul’a yerleşti.
“Melon Şapkalı Hacı Fahri Bey” ile kardeşi Avni, Sultanhamam’da ticarete başladı. 1937 yılında kolektif şirket kuruldu:
- Fahri ve Avni Kiğılı Kolektif Şirketi…
O dönemde iplik çekimi, dokuma işlemi Türkiye’de yapılıyor, baskı için İtalya, Almanya gibi Avrupa ülkelerine gönderiliyordu. O dönemlerin en çok satılan ürünlerinin başında basma, pazen gelirdi. Fahri ve Avni Kiğılı Kolektif Şirketi, Sultanhamam’da söz konusu ürünlerin ticaretini yapıyordu.
Avni Bey erken yaşta vefat edince, oğlu Ahmet Yahya Kiğılı 1961 yılında Sultanhamam’daki iş hayatına erken giriş yaptı. Ahmet Yahya Kiğılı’nın aklında o günler şöyle yer etti:
– Türkiye çok fakirdi. Çok az kârla mal satılıyordu.
1967 yılında askerden döndüğünde Bayer’in ve İngiliz ICI’ın ürettiği polyester elyaf dikkatini çekti. Ticarette bu ürüne yönelme yolunu seçti.
Rahmetli babasının yaşıtlarından şu sözleri duydu:
– Polyester elyaf geçici bir modadır.
Polyester elyaf işine girmekle doğru yaptıklarını düşündü:
– İyi ki girmişiz. Başarılı da olduk.
Ahmet Yahya Kiğılı, Sultanhamam’daki işler büyüdükçe kendine hedef koydu:
– Ufak da olsa sanayiciliğe başlasak. Farklı bir şeyler üretip para kazansak.
O günlerde Kartal-Yalova vapurunda rastladığı bir arkadaşına sordu:
– Topbaş Ailesi’ne bir üretim işi götürmüşsün galiba.
Hacı Fahri Bey’in iki kızı Topbaş ailesine gelin gitmiş, Ahmet Yahya Kiğılı da Mustafa Latif Topbaş’ın kız kardeşiyle evlenmişti.
Arkadaşı sorusuna şu yanıtı verdi:
– ORÜS, Kastamonu Cide’de bir yatırım planlamış. Onunla bağlantılı bir proje gündeme geldi. Sunta üretimi söz konusu olacak.
Ahmet Yahya Kiğılı, anında kararını verdi:
– Ben varım.
Mustafa Latif Topbaş başta olmak üzere Topbaş ailesinden 3 kişi, projeyi öneren arkadaşı ve kendisi yüzde 20’şer hisseyle 1969’da Kastamonu Entegre’yi kurdu:
– 1971’de sunta üretimi başladı. Zamanla MDF üretimine de girdik. 1986’da Topbaş ailesinin ve projeyi getiren arkadaşın hisselerini devraldım. Kastamonu Entegre, Bulgaristan, Romanya, Rusya, İtalya ve yurt içindeki yatırımlarla büyüdü, ülkemizde ilk sıraya yerleşti.
Kastamonu Entegre başarıyla yoluna devam ederken Ahmet Yahya Kiğılı’nın önüne yeni bir sektöre yatırım teklifi geldi:
– Yeni kurulan bir deterjan fabrikası var. Yatırımı yapanlar işletmede pek başarılı olamadı. Satacaklar. Siz düşünür müsünüz?
Ahmet Yahya Kiğılı, o günlerdeki TV reklamlarına baktı:
– Bir deterjan markası reklamlarına Zeki Müren’i, Ajda Pekkan’ı çıkarıyor. Demek ki çok para kazanıyorlar ki ünlü sanatçıları reklamlarına çıkarabiliyorlar.
Bu yaklaşımla deterjan fabrikasını satın aldı:
– Neticede sektöre girdik. Ancak, zor bir pazar olduğunu gördük. Tekstil işine hiç benzemiyor. Kaliteli ürün yapmak kifayet etmiyor. Marka imajı çok mühim. Bu imajı temin edene kadar çok zorlandık ama uzun vadede başardık.
Ahmet Yahya Kiğılı’nın oğlu Avni Kiğılı’nın şirkette görev almaya başladığı dönemde deterjan işinin yanına bir başka üretim alanı eklemek de gündeme geldi:
– Oğlum Avni Kiğılı bizi yatırımlar konusunda motive etmiştir. 1997 yılında ilk çocuk bezini ürettik. 2005 yılında da temizlik kağıtlarını üretmeye başladık. Temizlik kağıtları üretimiyle Cezayir, İran, Nijerya ve Mısır’a da girdik. Yakın zamanda Vietnam’da da yatırım yaptık.
Geçenlerde Hayat Holding’in merkezine gittim. Hayat Holding CEO’su Avni Kiğılı ve Ağaç Grubu Başkanı Haluk Yıldız’ın eşlik ettiği sohbette grubun öyküsünü Ahmet Yahya Kiğılı’dan dinledim.
Yatırım aşamasında, “Reklamlarında Zeki Müren, Ajda Pekkan oynuyorsa bu işte para var anlaşılan” yaklaşımı ilginç değil mi?
Hayat Holding’in bugün 41 şirketi, 12 ülkeye yayılan 36 üretim tesisi var… 100 aşkın ülkeye ihracat yapıyor. 3 milyar dolarlık cironun yüzde 60’ını yurt dışından sağlıyor.
Bu veriler, Hayat Holding’in başarılı yolculuğunu ortaya koyuyor…
Yapabileceğin halde yapmadıklarından mesul olacaksın
HAYAT Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Yahya Kiğılı, yıllar önce bir buluşmalarında Korkut Özal’ın önündeki kitaptan aktardığı sözden çok etkilendi:
– İnsanoğlu, yapabilecek olup da yapmadıklarında da mesulmüş.
Bu sözü aktardıktan sonra ekledi:
– Bu sözle iyice motive olduk.
Hayat Holding yolculuğunda başarılı olduklarını belirtip, sıklıkla vurgu yaptı:
– Hamd etmek isterim…
60 yıldır hâlâ öğrenmeyi sürdürdüğünü kaydetti:
– Biz ayağımızı gazdan çekmedik. Ehil arkadaşlar hangi yatırımı getirdilerse,“yapmayın” demedim.
Ağaç Grubu’nun başında uzun süredir Haluk Yıldız’ın bulunduğunu, Hayat Kimya’ya da Avni Kiğılı’nın baktığını vurguladı:
– İyi bir dengeyle bugünlere geldik.
Bu müesseseler sadaka-i cariye gibi çalışacaklar
HAYAT Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Yahya Kiğılı, kendisinden sonraki kuşaklara verdiği mesajı paylaştı:
– Varislerimize sıkı sıkı tembih ediyoruz: Şirketlerin menfaati, şahısların menfaatinden önce gelecek.
Şirketleri için şu benzetmeyi yaptı:
– Bu müesseseler biz gittikten sonra da çalışacak. Hatta manevi olarak çalışacak. Buna“sadaka-i cariye” derler. Bu müesseseleri “sadaka-i cariye” olarak kabul ediyoruz.
Muhafazakar bir aile olduklarına işaret etti:
– Biz buna rağmen, “Oku, adam ol, para kazan” diye motive olduk. Bu yanlış…
Yeni kuşaklara tavsiye için bu sözü şöyle değiştirdi:
– Oku, adam ol, hizmet et…
Vahap MUNYAR / DÜNYA
