Bir yılda karşılıksız çıkan çeklerin yalnızca yüzde 24’ünün geri ödenebildiğini belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “2019 yılında 542 bin 133 adet çek karşılıksız çıktı. Karşılıksız çıkan çeklerin ise yalnızca yüzde 24’ü geri ödenebildi. Çeklerin karşılıksız çıkmasını önleyici yeni düzenlemeler yapılmalı. Bankalar çek hesabı açarken kişinin portföyüne dikkate almalı ve sorumluluk üstlenmelidir” dedi.
Karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı ve adetinde bir önceki yıla göre azalış olduğuna dikkati çeken TESK Genel Başkanı Palandöken, “Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’nin Aralık 2019 raporuna göre, 2019 yılında karşılıksız çek adeti 2018’e göre yüzde 7.9 azalarak 542 bin 133 oldu. Karşılıksız çek tutarı ise yine 2018’e göre yüzde 7.2 azalarak 27.316 milyon TL oldu. Bir önceki yıla göre karşılıksız çek tutarı ve adedindeki azalmaya rağmen, karşılıksız işlemi yapılan 542 bin 133 çekin yüzde 26’sı, yani 130 bin 484’ü geri ödendi. Karşılıksız çekleri önlemek için yeni düzenleme yapmada geç kalınmamalı” diye konuştu.
“Müşterinin ekonomik ve sosyal durumu iyi analiz edilmeli”
Bankaların karşılıksız çekler konusunda daha hassas ve sorumlu davranması gerektiğinin altını çizen Palandöken, “Karşılıksız çıkan çekler zincirleme olarak tüm ticari dengeleri bozup tıkanmalara yol açıyor. Çeki veren de alan da mağdur oluyor. Bu mağduriyetlerin önlenmesi için bankalar çek hesabı açtırmak isteyen müşterinin sosyal ve ekonomik durumunu çok iyi analiz edip araştırmalı. Dükkânın açılış tarihini, ekonomik verilerine ilişkin denetimlerini iyi yapmalı. Çekin karşılıksız çıkma riskini önleyici yeni tedbirler alınmalı. Çek kullanan esnaf ve tacirler de çek konusunda çok dikkatli olmalıdır” şeklinde konuştu.
“Karşılıksız çekin cezası hapis olmamalı”
Esnafın çek borcundan dolayı hapse girmesinin haksızlık olduğunu söyleyen Palandöken, “Hiç kimse hapisteyken çek borcunu ödeyemez. Esnafımız ekonomik nedenler yüzünden ödeyemediği çek borcundan dolayı hapis cezası ile karşı karşıya kalmamalı. Çek Kanunu yeniden düzenlenerek hapis cezası kaldırılmalıdır. Çek borcunun hapis cezası verilecek kadar ağır ve yüz kızartıcı bir suç olmadığı artık kabul edilmelidir. Bu konuda yapılacak düzenlemeyi çok sayıda esnafımız ve ailesi büyük bir umutla beklemektedir” ifadelerini kullandı.
