Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, KDV indiriminin market fiyatlarına yansımamasıyla ilgili olarak, “Bunlar tarladan bedavaya da alsa size daha pahalıya satmak için mücadele veren, zincir mağazalarla mutlaka Perakende Yasasını çıkarıp, mücadele etmek lazım. Yoksa fiyatların düşmesini beklemek hayal olur” dedi.
TESK Başkanı Bendevi Palandöken, katıldığı ‘Restoran ve Kafeler Dijitalleşiyor Projesi’nin’ saha uygulamasının ardından açıklamalarda bulundu. KDV indiriminin marketlerdeki fiyatlara yansımasını değerlendiren Palandöken, “Ülkemizde pandemi sürecinden sonra hızlı bir fiyat artışları yaşandı. Rusya ile Ukrayna Savaşının yanında dolar ve avronun birdenbire pik yapmasıdır. Vatandaş hep soruyor. ‘Devlet bu kadar elini taşın altına koyuyor, KDV indirimleri yapılıyor, biz bunu niye hissetmiyoruz?’ Temel gıda ürünlerinde KDV yüzde 8’den yüzde 1’e, zorunlu tüketimde deterjan, çocuk bezleri, havlu kağıtları gibi ürünlerde de yüzde 18’den yüzde 8’e indi. Bunları fişlerde görebiliyorsunuz. En çok girdi maliyetlerinde elektrik, doğalgaz, benzin, mazot, LPG ücretlerine de sık sık zam geliyor. Diğer taraftan bunlarda kendini haklı görüp maliyet artışı, vatandaşta bu indirimlerden yararlanamama sıkıntısı çekiyor” diye konuştu.
“Bölgesel üretime vurgu”
Palandöken, “Bu noktada yapılması gereken bölgesel üretimlerin arttırılmasıdır. Kendine kendine yetebilecek ürünü bulunan coğrafyamızda, Hatay’dan Ankara’ya İstanbul’a ürün götürürseniz taşıma ücreti, oradaki maliyet sıfır olsa bile, geldiği zaman yüzde 15’leri buluyor. Her havzada yetiştirilebilen ürünlere daha fazla ağırlık verilmesi gerekir. Hem kendi hem ülke ekonomisine gerekli faydayı sağlayacaktır. Ayrıca tükettiğimiz ürünlerin tazeliği, organik olması sağlanacak. Bireysel çiftçiler desteklenecek. Köy kent projelerinin verimliliğini artacağı bir model oluşacak” dedi.
“Belki caydırıcı olur”
Bölgesel üretime ağırlık verilmesi gerektiğinin altını çizen Bendevi Palandöken, “Yoksa her dükkana bir tane kolluk kuvvetiyle fiyatları indirme mücadelesi belki caydırıcı olur. Ancak fiyatların kontrolörlüğünde mümkün olmayan bir denetleme olur. En önemlisi insanın ahi kültüründen gelen vicdan muhasebesi. Devlet yüzde 10 indirdi, artık aradaki zincirler, üretenler de kendilerinden yüzde 10’luk bir fedakarlık yapsın ki müşteriler rahat edebilsin. Yoksa bu fiyat artışlarında hem iş yok, hem de ürettiğiniz ürüne insanların ulaşımında zorluk var” diye konuştu.
“Perakende Yasası olmazsa olmaz”
Ürünlerin 3-5 zincir marketin tekelinde kaldığına değinen Palandöken, “Perakende Yasası olmazsa olmaz. 10 bin tane mağazası olan insan fiyat indirir mi? Bir kompüterle bastığı zaman, Hakkari’de de İstanbul’da İzmir’de İstanbul’da Antalya’da da fiyat birlikteliği oluyor. Rekabet unsuru doğuracak işletmelerin çoğalması gerekiyor. Yoksa tek başına bunların eline bırakırsanız 10 bin mağazası olanda, 10 binlerce teneke yağ olur, şeker olur. Hem piyasada sıkıntı hem de fiyat artırımına sebep olur. Bunun için bir an evvel bu konuda önlem alınması lazım. Mutlak ve mutlak Perakende Yasasının çıkarıp hem esnaf sanatkarın hem de rekabetçi piyasasının oluşması lazım. Eğer bu olmadığı sürece ayakkabı mevsimi ayakkabı satacaksınız, okullar açılacak kırtasiye malzemesini satacaksınız, birçok ürünü tekelinize alacaksınız, ondan sonra gıda maddesi fiyatları düşecek diye bekleyeceksiniz. Mümkün değil. Bunlar tarladan bedavaya da alsa size daha pahalıya satmak için mücadele veren, zincir mağazalarla mutlaka Perakende Yasasını çıkarıp, mücadele etmek lazım. Yoksa fiyatların düşmesini beklemek hayal olur” diye konuştu.
“Asgari ücret”
Gündemde olan asgari ücretle ilgili görüşleri de sorulan Palandöken, “Asgari ücrete zam yapıldı, yüzde 50 herkes sevindi, ‘oh anam’ dedi. Çok büyük bir zamdı. Ertesi gün sabahlayın baktınız ki doğalgaza, elektriğe ve döviz tavana vurdu. Asgari ücrette de iniş oldu. Görüşülüyor. Bilmiyorum neticesi ne olacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın söylemi şöyle: ‘Ben vatandaşımı bu enflasyon baskısına ezdirmem.’ İnşallah ki onlar da bayramdan önce mutlu bir haber alırlar” şeklinde konuştu.
İHA
