Gazi Mustafa Kemal Atatürk Türkiye Cumhuriyeti’nin “zihniyet” güzergahını çizdiği “tarihi” İnebolu Nutku” konuşmasını 95 yıl önce bugün İnebolu Türk Ocağı’nda yaptı…
“Kadın hakları” alanında da bir devrim konuşmasıdır bu.
Her kelimesi “ansiklopedi” derinliğindeki konuşmada Gazi’nin vatandaşlara paragraf başlarındaki “hitap” kelimeleri apayrı “sıcak, samimi, özenli”…
“Arkadaşlar”, “Efendiler”, “Güzel kalpli kardeşler”, “Ey memleketini seven ve memleketi, milleti için hayatını fedadan çekinmemiş bulunan kıymetli vatandaşlar”, “Ey büyük millet”, “Hanım ve Bey arkadaşlarım”.
Türkiye’nin en büyük şansı Kurtuluş Savaşı sürecinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile yolunun kesişmesidir…
Mevzu düşmandan “kurtuluş” ötesinde, “medeni, hakkaniyetli, ufku açık” bir devlet kurabilmek aslında.
“İnebolu Nutku”nun ilk bölümünü okuyalım…
“Arkadaşlar, ben sevgili memleketimizin hemen bütün aksamını gezdim, gördüm. Bütün vatandaşlarımızın büyük kitleleriyle yakından temas ettim. Bütün bu candan temasların bende bıraktığı silinmez hatıratı hürmetle yad ve tezkar ederken, beyan etmeliyim ki bu havalide, Çankırı ve Kastamonu havalisinde ilk defa olarak seyahat ediyorum. Samimi arkadaşlar bu havaliyi yakından görmek benim için mukaddes bir emel halinde idi. Bu emel şüphesiz memleket ve millet vezaifini vukuflu ifa noktainazarından aynı zamanda bir vazife idi. Onun için vilayet namına Ankara’ya gelen heyeti muhteremenin vuku bulan davetine memnuniyetli ve derhal icabet ettim. Bu noktada güzel ve yüksek bir tecelliyi ifade etmek, benim için çok medarı iftihar olacaktır. Benim şu veya bu sebeple tehir ettiğim mühim vazifeyi millet bana ihtar etmiş ve yaptırmıştır. Bunu milletin ruhu müşterekindeki ulviyeti irşadına parlak bir misal olarak zikretmeliyim.”
Kastamonu halkının kendisine gösterdiği “sevgi” ancak böyle dile getirilebilir…
“Kastamonulular ‘gel dedi’ geldim” diyor Gazi.
İnebolu Nutku her ne kadar toplumun geneline dair “zihniyet” pusulası içerse de, toplumsal yaşamın her alanında erkekle “eşit” ve “prangasız” kadın olgusu çok daha altı çizgili kelimeler ile vurgulanmıştır…
Türkiye Cumhuriyeti’nin o günkü kadın bakışını “çağdaş” toplumlar bile seneler sonra ancak yakalayabildiler, kimi “zengin” devletlerde ise kadının henüz adı yok.
Gazi Paşa elbette milletimiz için eşsiz devrimlere imza attı…
Devrim listesinin ilk sırasına “Kadın devrimi” yazılsa yeridir.
(“İnebolu Nutku” anlaşılmadan…
Atatürk “anlaşılamaz”.
Lütfen “okuyalım”…
“Okutalım”.)
- ••
TBMM Ordusu Afyon’a girdi
27 Ağustos 1922 şafağında…
Tüm cephelerde yeniden hücuma geçti TBMM Ordusu.
Süngü ile…
Yürek ile.
Saat 18’de 8. Tümen Afyon’a girdi…
Başkomutanlık Karargahı ve Batı Cephesi Komutanlığı Karargahı Afyon’a taşındı, tünelin ucu görüldü.
Gazi Paşa cepheden TBMM’ye telgraf çekti…
“TBMM ordularının seçkin kıymet ve yetenekleri sebebiyle yüksek Meclis’i kutlarım. Komutanlarımızın sevk ve idarede düşman komuta heyetine üstünlüğü belirgin bir biçimde görülmektedir.”
MUSTAFA AFACAN
