Çapa Eğitim Enstitüsünde iki Kastamonulu ünlü şair ve edebiyat öğretmeninden (Orhan Şaik Gökyay, M. Behçet Necatigil) Necatigil’in (d. 16 Nisan 1916- ö. 13 Aralık 1979) bu yıl ölümünün 40. yıl dönümü dolayısıyla çeşitli anma toplantıları düzenlendi, kitaplar yayımlandı. Kastamonu’da ne yapıldı doğrusu bilmiyoruz. Çünkü, Necatigil’in Kastamonulu olduğunu hemşehrilerimize ilk duyuranlardan biri olduğumuz hâlde her ne hikmetse davet edilmiyoruz. Canları sağ olsun. Dr. Mustafa Eski ölümünün 25. yılı dolayısıyla Gökyay hocasını köşe yazısında değerlendirdi. Bunu ve adını taşıyan okuldaki etkinliği biliyoruz.
- ölüm yılının sonuna doğru şairle ilgili üç önemli kitap yayımlandı. Bu kitaplar, Hürriyet gazetesinin 6 Aralık 2019 tarihli baskısının kitapsanat ekinde Türkiye’ye duyuruldu. Ekin kapağın da Necatigil’in grafiker eseri muhteşem bir resmi ile Şiiriyle Bir Olan Şair Behçet Necatigil başlığı altında şu satırlar yer alıyordu: “Türk şiirinin çalışkan işçisi Behçet Necatigil, ölümünün 40’ıncı yılında üç ayrı kitapla anılıyor. ‘Behçet Hoca’, ‘Dost Meclislerinde Kasideler’ ve ‘Gülten ile Behçet’ büyük şairimize birer saygı duruşu…”
Söz konusu kitaplardan ikisini kitapsanat ekinde Metin Celâl tanıtmış (s.6). Birinci Elden Behçet Necatigil başlıklı bu yazıda önce tanınmış şair yazar Hilmi Yavuz’un Behçet Hoca (İstanbul 2019, 160 s., Everest Yayınları) kitabı üzerinde duruluyor. Hilmi Yavuz, Necatigil’in hem öğrencisi hem de yakın dostlarından biri olma şansına sahip. Necatigil’in ölümünden sonra Ali Tanyeri ile Necatigil’in eserlerini “Bütün Eserleri” dizisinde yayımlamış. Şimdi bu diziye BehçetHoca monografisini eklemiş.
Metin Celâl’in kitapla ilgili şu değerli değerlendirmelerine katılmamak mümkün değil: “BehçetHoca, iyi bir monografi olarak hem konu edindiği Necatigil’in şiiri hakkında önemli çözümlemeleri, yargıları, hem de Hilmi Yavuz’un tanıklık ettiği Necatigil’in yaşamına dair birinci elden anıları, gözlemleri ve bilinmeyenleri içeriyor.”
Eleştirmen Metin Celâl’in tanıttığı ikinci kitap Dost Meclislerinde Kasideler (İstanbul 2019, 242 s., YKY). Kitabı baskıya kızı hikâyeci, romancı Ayşe Sarısayan ve Şaban Özdemir hazırlamış. Kitaptan, Behçet Necatigil’in yalnızca serbet vezinle, çağdaş şiirler yazan bir şair olmadığını dost meclislerinde kendi yazdığı divan şiiri örneklerini (kaside ve gazelleri) okuduğunu öğreniyoruz. Kızı Ayşe Sarısayan, babasının kasidelerini Şaban Özdemir’le birlikte baskıya hazırlarken, bu şiirlerin yazılma sebeplerini ve hangi vesileyle nerede okunduğunu da araştırıp anlatmıştır. Metin Celâl, yazısını şu cümlelerle tamamlıyor: “Kitapta fotoğraf ve belgeler de var. Dost Meclislerinde Kasideler ve BehçetHoca birlikte okunduğunda şiirlerinden tanıyıp hayran olduğumuz büyük bir ustanın hem yaşamına hem de eserlerine çok daha yakınlaşmış oluyoruz.”
Kitapsanat ekinde üçüncü olarak tanıtılan Necatigil kitabı Gülten ile Behçet (İstanbul 2019, 184 s., Kırmızı Kedi Yayınevi). Şair, yazar, eleştirmen Haydar Ergülen’in usta kaleminden çıkmış. Kitabı eleştirmen Ömer Erdem Şiirimizin Kalbi Gülten ile Kılcal Damarları Behçetbaşlığıyla tanıtmış (s.8). Ömer Erdem, aynı zamanda iyi bir şair. Yazılarını da şiirsel bir üslupla okuyucuya sunuyor. Kitapla ilgili bakınız neler yazmış: “Bizde, bize borçtur, şairlerimiz için, kaynaklarımız için düşünmek, haklarında yazmak görevdir. Şairler, şairler tarafından sevildikçe şair olurlar. Hatta, Cemal Süreya’nın dediği gibi; kimin şair olup olmadığına Türkiye’de şairler karar verir. Haydar Ergülen, hem çağdaşları hem de ustaları hakkında sevgiyle, sıklıkla yazan bir şair. Neredeyse onun yazdıklarından Türkiye Şairler Sözlüğü yapılabilir. İşte, Gülten Akın ve Behçet Necatigil üzerine yazdıklarını bir kitapta toplamış şair. Bu iki büyük şairimizi, yan yana, düşüne taşına irdelemiş. Onları kendi içlerinde ve Türkçe şiir arasında aramış, yoklamış, sevgisi kadar yorum gücünü esirgememiş.”
- Behçet Necatigil, 13 Aralık 1979 tarihinde, 40 yıl önce aramızdan ayrılmış ancak şiirleriyle, eserleriyle hep ufkumuzu aydınlatmış, yüreğimize sevgi ışınları göndermiştir. Hakkında yazılan bu üç kitabı böyle geçiştirmek mümkün değildir. Gelecek günlerde her kitabı ayrı ayrı ele almak istiyoruz.
Ölümünün 40.yılında M. Behçet Necatigil’i saygıyla anıyoruz. Kastamonu’da ortaokul sıralarında Küçük Muharrir unvanıyla başladığı şair ve yazarlık serüveninde geldiği yer, mertebe her Kastamonuluya şüphesiz büyük gurur yaşatmaktadır.
NAİL TAN