Kastamonu’da devlet desteği ile kurulan süt toplama merkezinin faaliyete geçmesiyle, sattıkları sütten gelir elde etmeye başlayan üreticiler hayvan sayısını artırmak istiyor.
S.S. Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kastamonu Kooperatifler Birliği (KÖY-KOOP) tarafından hazırlanan ve Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) 2022 yılı Batı Karadeniz Bölge Kalkınma Programı (BAKAP) çerçevesinde desteklenerek kurulan süt toplama merkezi çiftçilerin yüzünü güldürüyor. Toplam bütçesi 2,3 milyon lira olan projeye KUZKA tarafından 1 milyon 725 bin lira tutarında destek sağlandı. Proje ile Kastamonu merkeze bağlı köylerde süt hayvancılığı yapan çiftçilerin kullanımına yönelik kurulan süt toplama merkezi hizmet vermeye başladı. Bina yapım süreçlerinin ardından proje çerçevesinde 2 adet 5 tonluk ile 1 adet 3 tonluk süt soğutma tankı, 3 adet ön alım tankı, 1 santrifüj pompa, 1 ph metre, 1 analiz cihazı, 1 jeneratör, elektronik baskül, bilgisayar ve elektrikli termosifon tedarik edildi.
“Üretici gelirlerinin yüzde 50 oranında arttırmasını hedefliyoruz”
Süt Toplama Merkezinin faaliyete geçmesiyle üretici gelirlerinin yüzde 50 oranında artırılmasını hedeflediklerini vurgulayan Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Serkan Genç, “BAKAP çerçevesinde kırsal kalkınmaya yönelik tarım ve kırsal turizm temalarında projelerini uygulama imkanı elde ettik. Program çerçevesinde öncelik verdiğimiz hususlardan bir tanesi de süt üretimiydi. Bu projelerimizden bir tanesini Köy-Koop Kastamonu Bölge Birliği ile gerçekleştirdik. KUZKA olarak projeye 1 milyon 725 bin TL mali destek sağladık. Proje sayesinde süt üretimi ile uğraşan üreticilerin pazarlama noktasında yaşadıkları sorunları ortadan kaldırmayı ve sütün değer fiyatından satılmasını sağlayarak üreticinin gelirlerinin korunmasını amaçladık. Kastamonu merkeze bağlı Kayı Köyü’nde bir süt toplama merkezi yapıldı. Yine merkezin içerisinde 2 adet 5 tonluk, 1 adet 3 tonluk olmak üzere 13 tonluk süt soğutma tankı tedarik edildi. Yine 3 tane ön alım tankımız var. Süt alım cihazı ve diğer makine ekipmanlarda proje çerçevesinde tedarik edildi. Merkezin hayata geçmesiyle öncelikle süt toplama konusunda karşılaşılan nakliye ve toplama gibi sorunlar önemli ölçüde azaltıldı. Sütün soğuk zincire alınmasıyla birlikte sütte karşılaştığımız kalite sorunlarına da çözüm getirmiş olduk. Süt kalitesinin korunması, üreticinin devlet desteklemelerinden daha etkin faydalanmalarına imkân sağladı. Bu civardaki köylerdeki yaklaşık 200’ün üzerinde üreticiye tesisin hizmet vermesini bekliyoruz ve üretici gelirlerimizin de yüzde 50 oranında arttırma gibi bir hedefimiz söz konusudur. Bugünkü piyasa imkanlarında yaklaşık yıllık 45-50 milyon lira değerindeki sütün pazara ulaştırılması ve kırsal alanda da bu ekonomik hareketliliğin sağlanmasına projemiz vesile oluyor. Ayrıca tesiste 2 kişiye de istihdam imkanı oluşturduk” dedi.
“Kastamonu’da şu anda 43 tane süt toplama merkezi bulunmaktadır”
Kastamonu Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifleri Birliği Başkanı Erol Akar ise, “Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı’na proje hazırladık. Projemiz kabul edildi ve bu tesis ortaya çıktı. Bu tesiste yaklaşık yılda 1,5 milyon litre süt toplanıyor. Süt fiyatı Türkiye genelinde ne ise burada da aynı fiyat bizzat üreticinin hesabına gönderiliyor. Süt üretiminde Türkiye’deki standartlar ne ise Kastamonu’da da bizler sağlamış olduk. Devlet desteklerinden azami ölçüde yararlanma imkanı ortaya çıktı. Dolayısıyla burasının önemli bir kazancı oldu. Öncesinde korsan sütçü diye tabir ettiğimiz insanlar süt topluyordu. Fiyat belli değildi. Sütte kalite sorunu vardı. Her türlü problem söz konusu iken şu anda bu sorunlar büyük ölçüde halledilmiş oldu. Bu yörenin ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir tesisi kazandırmış olduk” diye konuştu.
“İnsanlar ürettiklerini değerlendirebildikleri için hayvan sayılarını artırmaya teşvik edildi”
İnsanların daha daha kendi süt ve süt ürünü ihtiyaçları için hayvancılık yaptığına işaret eden Akar, “Ürettiği üründen para kazanamazsa, emeğinin karşılığını alamazsa bu insanlar üretimden uzaklaşır. Geçmiş dönemde insanlar kendi ihtiyaçları için hayvancılık yapıyordu. Kalan sütü de korsan diye tabir ettiğimiz kişilere pazarlamaya çalışıyordu. Fiyat belirsizdi. Ne zaman alacakları belli değildi. Şu anda insanlar ürettiklerini değerlendirebildikleri için hayvan sayılarını artırmaya, daha fazla üretim yapmaya teşvik edilmiş oldu. Bu alanda bu tesisin çok önemli katkısının olduğunu söyleyebilirim” şeklinde konuştu.
Köy Koop Kastamonu Birliği kurulmadan önce Kastamonu’da soğuk süt zincirinin olmadığını söyleyen Akar, “Birliğimizi kurarken Kastamonu’da hiç soğuk zinciri yoktu. 1 gram bile aktif soğuk zinciri yoktu. Kooperatifte yoktu. Şu anda bu çalışmalarımızdan ötürü bugün geldiğimiz noktada 43 tane süt toplama merkezi bulunuyor. Günlük 250 ton soğuk zincirimiz var. 130 tane kooperatif şu anda süt pazarlama çalışması yürütüyor. Her gün 4-5 bin kişiye yakın üreticiye dokunuyoruz. Köylerden toplanan sütler, bu 43 tane süt toplama merkezine getiriliyor veya bireysel olarak kendileri getiriyor. Hatta şu anda kendi soğutma tanklarını alıp sütünü pazarlayan kooperatiflerimiz var. Biz, onlara da aynı şekilde destek veriyoruz. Hayvancılıkta çok iyi mesafe alındı özellikle süt pazarlama konusunda” ifadelerini kullandı.
“Sütten para kazanıyorum, bu yüzden hayvan sayımı artırmak istiyorum”
Sütten para kazandığını ve hayvan sayısını arttırmak istediğini belirten Terzi köyü sakinlerinden Alibey Yavuz da, “Süt üreticisiyim. Süt hayvancılığını çok uzun zamandır yapıyoruz. Şu anda bizler inekten çıktığı gibi sütümüzü süt toplama merkezine getiriyoruz ve Türkiye genelindeki bütün sütçülerde süt kaç para ise aynı parayı bizlerde alıyoruz. Eskiden 3-4 ayda bir para özel süt toplayanlardan alabiliyorduk şu anda her ay paramızı alıyoruz. Çok güzel, çok memnunuz şu anda. Buraya da böyle bir tesis kazandırılması çokta güzel oldu. Kayı köyü merkezi bir yer, etrafında 15 tane köy var. Oraların sütleri bu tesise geliyor. Köyde bizler için süt parası güzel bir geçim kaynağı oldu. Benim şu anda 15 tane hayvanım var ama ben bunu 30 yapmak isterim. Çünkü biz şu anda para kazanıyoruz” dedi.
Vedat Yunus İkizoğlu (İHA)
