İlimizin büyük sanayi kuruluşlarından Kastamonu Entegre ile Belediye Başkanlığı arasında bir protokol imzalanarak güzel bir sosyal kültür merkezi (Oyuncak Kütüphanesi dâhil) yapılacağını memnuniyetle öğrendik. Şehrimizin böyle bir tesise ihtiyacı vardı. Düşünenleri, yatırıma öncülük edenleri yürekten kutluyoruz. Şayet böyle bir imkân bir daha elde edilirse neler yapılması gerektiği konusunda görüşlerimizi Kastamonuluların dikkatine sunmak istiyoruz. Bunu yaparken Kültür ve Turizm Bakanlığındaki 1970-1998 yılları arasındaki 28 yıllık hizmetlerimizin ve 38 ülkedeki uygulamaları görme,inceleme tecrübemizin, 2000-2002 yılları arasındaki Anıtkabir Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi kuruluşundaki çalışmalarımızın dikkate alınmasını arzu ederiz.
İyi şair Sunay Akın’ın öncülük edip bazı illerimizde kurulan oyuncak müzeleri hızla yayılıyor. İlimizdeki adı, Oyuncak Kütüphanesi olacak. Anladığımız kadarıyla çocuklar kitap gibi istedikleri oyuncağı kartla alıp oynadıktan sonra görevliye teslim edecekler. Hiç itirazımız olamaz. Bu moda müze türü ilimize de gelebilir. İlimizde oynanan çocuk oyunları da derlenip araç gerçleriyle bu kütüphanede yer alırsa küçük bir farkındalık yaratılmış olur.
İller, ancak farkındalık yaratan kültür sanat kurumlarıyla ön planda yer alabilir, cazibe merkezi hâline gelebilir. Kastamonu, mahallî kültürünü, tarihî değerlerini diğer illerden farklı bir şekilde değerlendirebilirse marka şehir özelliğine kavuşabilir. Vali Enis Yeter’in Doğa Kültür Köyü Projesi böyle bir projeydi, yarım kaldı denebilir. Şapka Müzesi, tam anlamıyla kastettiğim farkındalık kültür faaliyetlerinden biriydi ve yankısı büyük oldu.
Yıllardır yazıp çiziyoruz. Kimseyi ikna edip bir çivi çaktıramadık. Yine yazacağız. Rahmetli Mimar Cengiz Bektaş’ın bir kitabının adı: Anlamıyorlarsa Anlatamıyorsun! Demek ki kusur bende. Bir kez daha, açık seçik yazmakta yarar görüyoruz. Kastamonu’nun birici derecede ihtiyacı olan kültür kuruluşları, farkındalık merkezleri şunlardır:
Kastamonu Çanakkale ve İstiklal Savaşı Müzesi: Millî Mücadele ve Çanakkale Muharebelerinde ilimizde yaşananlar, İstiklal Yolu’nda yaşananlar, iki savaşın şehit ve gazileri, gazete ve dergiler, belgeler, panoramik canlandırmalar. Müzede Atatürk ve Kastamonu bölümü de yer almalıdır.
Kastamonu Sepet Müzesi: Sepetçioğlu’nun mesleği ve mahallî el sanatı olması dolayısıyla. İlin sepet zenginliği sergilendikten sonra Türkiye Sepet Müzesi olacak şekilde genişletilmelidir.
Kastamonu Kent Tarihi ve Kültürü Müzesi: Azerbaycan ve diğer Türk Cumhuriyetlerinde her ilin, büyük ilçelerin böyle müzeleri var. O ilin tarihi, coğrafyası, yetiştirdiği ürünler, eğitim kurumları, giyim kuşam, türkü ve oyunları, el sanatları, yemekleri, yetiştirdiği sanatçılar, taşınmaz kültür eserleri, kısaca herşeyi bu müzede yer alıyor. Müzeyi gezdikten sonra şehri bilinçli bir şekilde tanıyorsunuz. Kastamonu’daki arkeoloji ve etnografya müzeleri kısmen ihtiyacı karşılıyor. İlin her şeyi sergilenmiyor bu müzelerde. Çağdaş müzecilik teknolojileri kısmen uygulanıyor.
Söz konusu müzeler için Cumhuriyet Meyda’nında eski lise binası, askerlik şubesi ve arkasındaki bina gibi son derece müsait taş yapılar vardır. İncili Tepe’deki Kırk Odalı diye bilinen bina da çok uygundur. İnebolu’daki metruk hâldeki eski askerlik şubesi/hapishane binası da İstiklal Yolu Müzesi için ideal bir imkândır. Eski İnebolu Türk Ocağı/Halkevi binasındaki mevcut fotoğraf ağırlıklı tanıtım, olayın önemini bir parça yansıtsa da aslında basitleştiriyor, normalleştiriyor.
Önerdiğim kültür kuruluşlarını kurmak, belediyeden, özel sekörden önce Kültür ve Turizm Bakanlığının görevidir. Kastamonu Belediyesinin imkânları el vermediği gibi günümüz müzecilik teknolojisini uygulama yönünden de sıkıntılar yaşar. Ancak, özel sektörle iş birliği yapacağı bazı kültürel projelerde yönlendiric olup söz gelimi sepetçilik müzesi gibi küçük çaplı faaliyetleri hayata geçirebilir. İlin kalkınması, gelişmesi için düzenlenen toplantılardan bu tür projeleri önerebilir. Dr. Galip Vidinlioğlu’nun yaptıklarını seçildiği günden bu yana Ankara’dan Kastamonu gazetemizin sayfalarından takip ediyoruz. Olumlu, başarılı çalışmalar yaptığını, yapmak istediğini biliyoruz. Bu nedenle önerilerimizi sıralamaktan çekinmedik. Ne de olsa biz de Kastamonu partisine üyeyiz…
NAİL TAN