20.ve 21. yüzyılın kuşkusuz en gelişmiş ekonomik alanı turizmdir. “Bacasız sanayi” de denilen turizm, ülkelerin doğal kaynaklarını tüketmeden, çevreye en az zararla getirisi yüksek bir gelir alanıdır. Birçok kişiye istihdam sağlamakta, gelişmekte olan ülkelerde ithalat ihracat arasındaki olumsuz farkı azaltmada önemli rol oynamaktadır.
İlimiz Kastamonu’nun turizm kaynakları, Ege, Akdeniz ve Marmara Bölgesi kadar zengin olmamakla birlikte dört mevsime yayılabilecek bir turizm potansiyeline sahiptir. İşte bu bakış açısıyla yola çıkan Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Aydoğan Aydoğdu, ilimizin kırsal turizm kaynaklarını inceleyerek, diğer illere de örnek olabilecek bir araştırmaya imzasını atmıştır. Metin Boyacıoğlu vasıtasıyla temin ettiğimiz kitabın künyesi şöyledir:
Dr. Aydoğan Aydoğdu; Kastamonu Örneğiyle Kırsal Turizm, Ankara 2018, 164 s., Detay Yayıncılık.
Dr. Aydoğan, Ön Söz’ünde kitabın yazılış amacını ve konuya yaklaşımını şu cümlelerle açıklıyor:
“Nedeni ne olursa olsun, bireylerin sürekli oturdukları sosyo kültürel ve fiziksel çevreden geçici dahi olsa kırsal alanlara hareketleri, adına Kırsal Turizm denen olguyu doğurmaktadır.
Kırsal Turizm’in büyük ölçüde serbest malların ve sahip olunan sosyo-kültürel değerlerin kullanımını içeren doğası, herhangi bir alt ve üst yapı yatırımı olmadan hemen yapılabilecek olanaklar sunması, Kastamonu’nun geri kalmışlık sorununun çözümünde iyi bir seçenek olarak görülebilir.
…..
Doğa ve doğal zenginlikler birçok turizm araştırmacısı tarafından turizm arzının çok önemli bir bileşeni olarak kabul edilmektedir.
…..
Çalışma yazarın yaklaşık sekiz yıldır yaşamakta olduğu Kastamonu’da doğrudan gözlem, ilgili yayın taramaları ve yürütmüş olduğu çok farklı araştırmaların bir sentezi niteliğini taşımaktadır.”
Üç bölümden oluşan kitabın bölüm başlıklarıyla alt başlıklarından önemli bulduklarımızı sıralayalım:
I.Bölüm: Temel Kavramlar
Turizm, Kırsal Alan, Kırsal Turizm Kavramı
II.Bölüm: Araştırmanın Konusu, Amacı, Yöntemi, Bulgular
İklim Özellikleri, Yüzey Şekilleri, Atatürk ve İstiklal Yolu, Anıt Ağaçlar, Atlı Spor, Av Turizmi Avlaklar, Bozulmamış Kırsal Miras, Dağ Çiçekleri, Endemik Bitki Varlığı, Dağ ve Yol Bisikletçiliği, Deniz Banyoları, Etkinlikler Festivaller, Hayvan Varlığı, Göl ve Göletler, Kamp ve Karavan Potansiyeli, Kanyonculuk, Kır Gezileri, Kış Turizmi, Köylü Pazarları ve Doğal Ürünler, Kuş Gözlemciliği, Mağaracılık, Millî Parklar, Ormanaltı Florası, Foto Safari, Yamaç Paraşütü, Yaylalar, Yöresel Lezzetler
III.Bölüm: Tartışma Sonuç ve Öneriler
Dr. Aydoğdu, öncelikle Kastamonu Üniversitesinden beklediğimiz bir araştırmayı yaparak il yöneticilerinin, uygulayıcıların hizmetine sunmuştur. Kastamonulular adına kendisine teşekkür borçluyuz. Ön Söz’ünde araştırmasında bazı eksikliklerin bulunabileceğini, bunların kendisine bildirilmesini iyi niyetle, bir bilim insanına yakışır anlayışta yazdığından, kısa sürede görebildiğimiz bazı tamamlayıcı bilgileri kendisine köşemiz vasıtasıyla iletmekte yarar görüyoruz.
Araç’ta 2006 yılında başlatılan festivalin adı Hacı Bekir Şekerciler Pastacılar ve Yayla Kültürü Festivali’dir. Bir günü tamamen Araç yaylalarında geçirilmektedir. Kitapta yer almamıştır. Hacı Bekir’le ilgili kitabımız üç baskı yapmıştır. Kastamonu Üniversitesinde “Nail Tan’ın Kastamonu Kültürü Üzerine Çalışmaları” konusunda 2019 yılında bir yüksek lisans tezi yapılmış (Serap Efeoğlu) ve 2019 yılında kitap olarak da yayımlanmıştır. Bu kitapta, kırsal turizmle ilgili birçok konuya değindiğimiz görülecektir.
Son yıllarda özellikle İstanbul ve Ankara’dan Kastamonu orman ve yaylalarına mantar turları düzenlenmektedir. Uğurlu Konakları’nda bu konuda geniş bilgi vardır. Çünkü turun son gecesi genellikle orada geçirilmekte, toplanan mantarlar yenilmektedir.
Vali Enis Yeter zamanında başlatılan Kastamonu köylerinin mimari ve el sanatları mirasının sergileneceği “Doğa Kültür Köyü” açık hava müzesi, hava limanına yakın bir yerdedir. İzbeli Çiftliğine de yakındır. Amacına uygun bir şekilde tamamlanabilseydi, bir kırsal turizm tanıtım merkezi olacaktı. Yazılarımızda sık sık söz ettiğimiz Kastamonu Sepet Müzesi kurulabilseydi bir farkındalık yaratacak, ikinci aşamada Türkiye, üçüncü aşamada Türk Dünyası, dördüncü aşamada da Dünya Sepet Müzesi oluşturulabilecekti.
Prof.Dr. Sadık Erik’in Kastamonu Çiçekleri kitabı sanıyorum, bu araştırmadan sonra yayımlandı. 2. baskıda mutlaka değerlendirilecektir.
Ilgaz Dağı’ndaki kayak tesislerini ve otelleri “kırsal turizm” kapsamına almamalıyız. Şehirden uzak, kırsal alanda olması böyle bir yorumu gerektirmemeli. Aynı gerçek, golf otelleri için de geçerlidir.
Söyleyeceklerimiz bitmedi ama yazı alanımızın sonuna geldik. Dr. Aydoğan Aydoğdu, kesinlikle Kastamonu Turizmine kafa yormayı sürdürmelidir. Yeni araştırmalarını heyecanla bekliyoruz.
NAİL TAN