11-14 Kasım 2021 tarihleri arasında Ankara’daki Kastamonu Dernekler Federasyonu/KASDERFED öncülüğünde Altınpark Fuar Alanı’nda düzenlenen “Başkentte Kastamonu Günleri/16” etkinliği sırasında Valilik standında İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Fahrettin Şenoğlu’nun verdiği bu kitap (Turizm Kataloğu) “2018 Türk Dünyası Kültür Başkenti Kastamonu” yılı dolayısıyla Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı/KUZKA tarafından yayımlanmış:
Kastamonu/Bir Gezginin Hikâyesi/Story of A Traveller/Keşfetmeye Hazır mısınız?/Ready to Discover, Kastamonu 2018, 175 s. KUZKA Yayını.
Kuşe kâğıda nefis baskı ve tasarımıyla, büyüleyici fotoğraflarıyla gönülleri fethediyor öncelikle. Bir şehir bu kadar mı güzel anlatılır? Kitabı/kataloğu karıştıranın ilk yapacağı işin seyahat için valizini hazırlamak olacağına kesinlikle inanıyoruz. Türkçe ve İngilizce baskıya hazırlanmış. İçinde Kastamonu’nun turistik kültürel donatımının temel değerlerinin, zenginliklerinin tamamına yakınını görmek mümkün. Söz konusu değerler, zenginlikler şu turizm dalları çerçevesinde ele alınıp sıralanmış: Doğa Terapisi, Maviyle Dans, Ruhani Yolculuk, İyi Hisset, Kültür Alışverişi, Tadına Var, Zamanda Yolculuk, Maceraya Katıl.
Katalogdaki turizm dallarına geçmeden önce şu uyarılarda bulunuluyor:
- “Unsur mesafeleri Hükümet Konakları merkez alınarak hesaplanmıştır.
- Hikâyelerde geçen karakterler kurgusaldır.”
Kastamonu’ya seyahate çıkan bir gezginin ağzından, hikâye anlatımıyla kaleme alınan, bu yüzden de zevkle okunabilen katalogda özet olarak ilimizin turistik kültürel donatımını şöyle tanıyoruz:
- Kastamonu/Genel Bilgiler: Kente Ulaşım, Konaklama
- Turizm Dalları
- Doğa Terapisi: Valla Kanyonu, Ilıca Şelalesi, Gideros Koyu, Ilgarini Mağarası, Ilgaz Dağı Millî Parkı, Küre Dağları Millî Parkı, Daday At Çiftlikleri, Çatak Kanyonu, Horma Kanyonu, Ginolu Koyu ve Kalesi, İnebolu Sahili, Araç Yaylaları, Ersizdere Kanyonu, İstiklal Yolu, Ilgaz Kastamonu Kış Turizm Merkezi, Cide Sahili, Abana Sahili, Beldeğirmen, Dipsizgöl Tabiat Parkı, Yeşilgöl.
- İyi Hisset: Ilgaz Kastamonu Kış Turizm Merkezi, Daday At Çiftlikleri, Çatak Kanyonu, Valla Kanyonu, Horma Kanyonu, İstiklal Yolu, Küre Dağları Millî Parkı, Ilgaz Dağı Millî Parkı, Araç Yaylaları, Ersizdere Kanyonu, Cide Sahili, Abana Sahili, İnebolu Sahili, Dipsizgöl Tabiat Parkı, Yeşilgöl.
- Kültür Alışverişi: Münire Sultan Medresesi, Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi, Konaklar, Arkeoloji Müzesi, Etnografya Müzesi, Kuyu Kebabı (Büryan), Ahşap İşçiliği (Oymacılık), Dokumacılık, Taşbaskı, Siyez Bulguru, Taşköprü Sarımsağı, Pompeipolis, Pastırma, Çekme Helva, Tosya Pirinci, Etli Ekmek, Banduma, Ekşili Plav, Kanlıca Mantarı, Tirit, Eğşi, Rıfat Ilgaz Evi, Şeyh Şabân-ı Velî Vakıf Müzesi, 75. Yıl Cumhuriyet Müzesi, İnebolu Türk Ocağı, Hanönü Tarihî Han, İnebolu Evleri, Nasrullah Köprüsü, Şapka Müzesi, Kurtuluşa Giden Yolda İnebolu Kent Müzesi
Ç. Maceraya Katıl: Ilgarini Mağarası, Valla Kanyonu, Çatak Kanyonu,Horma Kanyonu, Ilgaz Kastamonu Kış Turizm Merkezi, Ersizdere Kanyonu, Daday At Çiftlikleri, Ilgaz Dağı Millî Parkı, Küre Dağları Millî Parkı, Dipsizgöl Tabiat Parkı, Yeşilgöl
- Maviyle Dans: İnebolu Sahili, Gideros Koyu, Cide Sahili, Abana Sahili, Ginolu Koyu ve Kalesi
- Ruhani Yolculuk: Şeyh Şabân-ı Velî Külliyesi, Nasrullah Meydanı ve Camii, Yakup Ağa Külliyesi, İsmail Bey Külliyesi, Atabey Gazi Camii, Yılanlı Külliyesi ve Camii, Mahmutbey Camii, Aşıklı Sultan Türbesi, Şeyh Şabân-ı Velî Vakıf Müzesi, Benli Sultan Türbesi.
- Tadına Var: Siyez Bulguru, Taşköprü Sarımsağı, Pastırma, Çekme Helva, Kuyu Kebabı (büryan), Tosya Pirinci, Kanlıca Mantarı, Etli Ekmek, Banduma, Ekşili Pilav, Tirit, Eğşi (ekşi)
- Zamanda Yolculuk: Kastamonu Kalesi, Saat Kulesi, Münire Sultan Medresesi, Nasrullah Meydanı ve Camii, İstiklal Yolu, Arkeoloji Müzesi, Konaklar, Pampeipolis, Atabey Gazi Camii, Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi, Etnografya Müzesi, İsmail Bey Külliyesi, Yakup Ağa Külliyesi, Yılanlı Külliyesi ve Camii, Ginolu Kalesi ve Koyu, Baldeğirmen, Şeyh Şabân-ı Velî Külliyesi, Şeyh Şabân-ı Velî Vakıf Müzesi, Mahmutbey Camii, Aşıklı Sultan Türbesi, Ahşap İşçiliği-Oymacılık, Dokumacılık, Taşbaskı, Rıfat Ilgaz Evi, 75. Yıl Cumhuriyet Müzesi, İnebolu Türk Ocağı, Hanönü Tarihî Hanı, İnebolu Evleri, Benli Sultan Türbesi, Nasrullah Köprüsü, Şapka Müzesi, Kurtuluşa Giden Yolda İnebolu Kent Müzesi
Katalogda bu özet döküm, sınıflandırma yapıldıktan sonra Turizm Unsurları/Tourism Elements başlığı altında sayılan her unsurla ilgili bilgi verilmiştir. Söz gelimi Atabey Gazi Camii şöyle tanıtılmış (s.64): “Kastamonu’da sokak arasında gezerken taş duvarlara sahip bir cami dikkatimi çekti. Dışarıdan mütevazı duran caminin içine girdiğinde yüceliğine kapıldı. Halk arasında 40 Direkli Cami diye bilinen Atabey Gazi Camii, Kastamonu Kalesi’nin eteklerinde bulunuyordu. Şehrin en eski yapılarından olan cami, Selçuklu Hüsamettin Çoban Bey tarafından 1271 tarihinde, tavanı ve direkleri ahşaptan, duvarları ise kesme moloz taştan yaptırılmış. Rivayete göre şehir fethedildiğinde fethin sembolü olmak üzere bu mabet (kilise) camiye çevrilmiş ve Atabey Gazi hutbeye kılıcıyla çıkmış. Bu yüzden camiye Fetih Camii de deniliyor. O günden beri gelenek olarak Cuma hutbelerine kılıçla çıkıldığını öğrendiğinde, bu şehirde yaşadığı şeylerden sonra her an geçmişe dair bir sürprizle karşılaşabileceğine kanaat getirdi.”
Kataloğun yayımlandığı 2018 yılından bu yana Kastamonu turistik kültürel donatımında önemli gelişmeler oldu. Coğrafi işaretli tescilli mutfak kültürü, elsanatı, ürünü sayısı 25-26’ya yükseldi. İnebolu Kastamonu İstiklal Yolu Millî Park ilan edildi. Bu sebeple, kataloğun geliştirilmiş yeni baskısının yapılmasında acil ihtiyaç vardır.
2018 yılının turistik kültürel donatımında; festivallerin, Doğa Kültür Köyü, Kastamonu Kent Tarihi Müzesi, Abdurrahmanpaşa Lisesi Müzesi ve Mehmet Âkif Ersoy Evinin de yer alması gerektiğine inanıyoruz.
Katalog, broşür de olsa her yayının bir hazırlayanı, basıldığı yayınevi var. Fotoğraf sanatçıları ve İngilizce çevirileri yapanı var. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, bu kişilerin adlarını yazmayı mecbur tutuyor. Kataloğun yeni baskısında bu husus da dikkate alınmalı.
Kastamonu, iklim krizinin dünyayı ve Türkiye’yi vurduğu bir dönemde, gelecek yıllarda sanayi rüzgârına kapılmadığı sürece sadece turizm sayesinde hedeflediği amaca kolaylıkla ulaşacaktır. Türkiye halkının önemli bir bölümü Kastamonu’yu çoktan keşfetti. Keşfetmeyenlere bu kataloğu armağan etmek gerek.
NAİL TAN