Kastamonu’da askerî vesayet dönemimin sonuna doğru rahmetli Cumhurbaşkanı, Başbakan Turgut Özal’ın kurduğu Anavatan Partisinden Belediye Başkanı seçilip şehrimizde dört yıl başarılı bir belediye başkanlığı yapan eski Araç, şimdi İhsangazi’nin Geymene bölgesi Yarışlar köyünden Ali Köse (d.1950), içinde yaşadığımız sıkıntılı pandemi günlerini değerlendirerek anılarını yazmış ve Mart 2021 ayında yayımlamış.
Ali Köse; Geymene’den Belediyeye, İstanbul 2021, 206 s. Cenevre Fikir Sanat Yayıncılık
Ali Köse, 1984’te Belediye Başkanı seçildiğinde 34 yaşında bir inşaat mühendisiydi. Özal’ın genç yeteneklere şans verdiğini çok iyi biliyoruz. Onun hayatı, çalışmaları Cumhuriyet Türkiyesinin yetenekli köy çocuklarına verdiği, sağladığı imkânların güzel bir örneğidir. Önce hayat hikâyesini kısaca hatırlatalım:
1950 yılında İhsangazi’nin (o tarihte Araç’ın) Geymene (Geyimhâne) diye adlandırılan bölgesinin Yarışlar köyünde yoksul bir çiftçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi: Hüseyin ve Şaban adında iki ağabeyiyle köy işlerine yardımla geçti çocukluğu. Öğrenim çağına gelince, köylerine iki kilometre uzaklıktaki Omcular köyü Asköy Mahallesi’ndeki ilkokulda üç yıl eğitmenden ders aldı. Eğitmenler, üç yıllık ilkokullarda öğretmenlik yapabiliyordu. Ortaköy İlkokulunda dördüncü ve beşinci sınıfları okuyup ilkokul diplomasını aldı. Güdecek hayvanları dahi yoktu. Okuyarak kendini ve ailesini kurtarabilirdi. Kastamonu şehir merkezindeki Erkek Sanat Okulunu (Taş Mektep)Vakıflar Yurdu ve okul pansiyonunda yatılı kalarak birincilikle bitirdi (1967). Sınavla girdiği İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi İnşaat Mühendisliği Bölümünü de yine Vakıflar Öğrenci Yurdunda kalarak tamamladı (1971). İstanbul’da terör olaylarının yaşandığı bir dönemde, yüksek öğrenimini MTTB etkinliklerine katılarak tamamlaması iyi bir şanstı. Mezun olunca Kastamonu DSİ’de inşaat mühendisi ve başmühendis olarak görev yaptı (1971-1978). Ankara DSİ V. Bölge Müdürlüğüne Etüd Plan Fen Heyeti Müdürü olarak (siyasi tayin) ataması yapılınca istifa etti. Kastamonu şehir merkezinde serbest inşaat mühendisi olarak proje ve taahhüt işleri yaptı (1978-1984). 1984 yılında Anavatan Partisinden Kastamonu Belediye Başkanı seçildi. Kuzeykent Projesini hayata geçirdi. Beş yıllık başkanlığın ardından bir daha aday olmadı. 2015 yılına kadar yine eski işine önem verdi. Proje ve taahhüt işlerini yaparak 2015’te Bağkur’dan emekliye ayrıldı.
Ali Köse, anılarını ve hakkındaki yazılanları, söylenenleri dört bölüm hâlinde düzenlemiş. Bölümlere geçmeden önce Ön Söz yerine yazdığı Başlarken başlıklı yazısından kitabını yazış amacını öğrenelim: “Cenab-ı Hak bize Kastamonululara belediye başkanı olarak da hizmet etmeyi nasip etti: 1984-1989 yılları arasında o zamanın şartları içerisinde Kuzeykent gibi büyük bir projeyi hayata geçirdik. Kastamonu Belediyesine 340 hektarlık arazi kazandırdık. Belediye başkanlığım sırasında Ağır Cezada yargılandım. İki kere mide kanaması geçirdim. Siyaseti hiçbir zaman parti siyaseti olarak görmedim. Siyaseti millete hizmet amacı olarak gördüm. Bir dönem belediye başkanlığı yaptıktan sonra bir daha aday olmadım.
Kastamonu’ya ikinci bir şehir armağan etmiş bir belediye başkanı olarak yaşadıklarımı, hatıralarımı yazmayı düşündüm. Değerli büyüğümüz Mehdi Keskin’in yazdığı ve bana da ‘Ali Köse Olayı’ ismi ile bir yer ayırdığı kitabındaki hatıraları okuyunca ben de gençlerin, siyasetle ilgilenenlerin istifade etmesi ve yazılı şehir kültürümüze bir katkı olması için bu kitabı yazmayı uygun gördüm. İstifade edilmesi duası ile…” (s.11)
Kitabın 4 bölümünde yer alan alt başlıklardan bazıları şöyle:
I.Bölüm: Çocukluk Yıllarımdan Aklımda Kalanlar, İlkokuldan Aklımda Kalanlar, Şeherde Okul ve Yurt Arayışı, Terörist Kaçırılıyor, Pehlül ve Nasrullah Camii, Al Oku Kültürün Artsın!, Şevket Ağa ve Sekreterlik, İslam’da Bit Öldürmek Günah mı?, Düşeş, Aklım Başıma Geleli İçmiyorum, DSİ Başmühendisi Oluşum, Germeçtepe Barajı ve S. Demirel’in Kürsüsü.
II.Bölüm: Mehmet Yıldırım, Biz Atatürk’ü Kalbimizde Taşıyoruz, Şaban Küçükoğlu ve Mete Tufan, Söyleşi, Turgut Özal-Güneri Civaoğlu-Ali Köse Diyaloğu, Kâmil Demircioğlu ve Humeynici, Hasip Yılanlıoğlu, Zimmet Suçu, İtfaiyeye Yangın Merdiveni Alınması Usulsüzlüğü, Aynur Durcan ve Başörtüsü, Belediye Logosu, Eğitim Fakültesi ve Başörtüsü, Nail Şen ve Belediye Meclisi, Belediyeye Personel Alımı, Okmeydanı’ndan Arsa Vereyim!, Ulvi Körezlioğlu, İmar Affı Dosyaları ve Rüşvet Alınması, KSK Başkanlığı, Mehmet Çaycı ve Deli Hâkim Olayı, Akaryakıt İstasyonu ve Yirmi Daireli Apartman, Güven ve Öz Kastamonu Ekspres Otobüs İşletmeleri, Aday mısınız?, Kuzeykent, Mehmet Keçeciler ve Kaya Erdem, Mehmet Yıldırım ve Murat Karayalçın, Kuzeykent Projesi, Kuzey Koop 1990 Yılı Genel Kurulu, Yatay Şehirleşme, TOKİ ve Yeni Kuzeykent.
III.Bölüm: Devletin Müftüsü, Horon Tepen Minareciler, Faruk Nuhoğlu, Süleyman Yücel, Ali Büyükşen, Tahsin Babaş, Galip Vidinlioğlu, Turhan Topçuoğlu, Ali Köse’nin Kaçak (!) Binası, Ali Köse’nin İnşaatı, Turhan Topçuoğlu Kavgası Nasıl Sonuçlandı?
IV.Bölüm/Ali Köse Hakkında Ne Dediler? Murat Başesgioğlu, Mehmet Yıldırım, Yunus Taşkapılı, Şevket Sancaktaroğlu, Hasan Yıldız, Mehmet Kalyoncuoğlu, Suat Hançeroğlu, Aynur Durcan, Hüsnü Acar, Murat Köse, Turgut Arslan, Şükrü Yücebıyık, Prof.Dr. Yaşar Yetişken, Ahmet Bayramoğlu, Sıtkı Kırcıoğlu, Lütfi Kılınç, Salim Sekecek, Salih Kayaçal, Salih Sayın, Mehmet Uyanık, İsmail Buturoğlu, Mustafa Kürelioğlu, Necati Efehüseyinoğlu, Ali Baltacı, Nafi Çeri.
Kitabın sonunda (s.185-206) Ali Köse’nin Belediye Başkanlığı dönemine ait fotoğraf ve gazete haberleri yer almaktadır.
Ali Köse Bey, hatıralarını/anılarını yazıp yayımlamakla siyasete atılacak Kastamonulu gençlere yürüyecekleri yolun onurlu ve sıkıntılı yerlerini göstermiş, bir bakıma 1984-1989 Belediye Başkanlığı döneminin muhasebesini yaparak, Kastamonululara hesap vermiştir. Kitapta zaman zaman bazı köşe yazılarımızda değerlendirebileceğimiz birçok bilgi bulunmaktadır. Anıların bir yerinde rahmetli ağabeyim Özdemir Tan’dan da söz edilmektedir.
Bugün Kuzeykentte oturanlar ve Kastamonu Üniversitesi yöneticileri Ali Köse’yi herhâlde iyi biliyor ve dualarından eksik etmiyorlardır. Roman gibi okunabilen bir kitap. Kastamonu’ya yaptığı hizmetleriniz ve kitabınız dolayısıyla teşekkürler, saygılar Sayın Ali Köse…
NAİL TAN