Her yıl olduğu gibi 2022 yılının da anma ve kutlama takvimi önemli ölçüde kesinleşti. Şunu peşin belirtelim ki, 2022 geçen yıla göre olay yoğunluğu bakımından daha sakin geçeceğe benziyor. Bununla birlikte, 23 Haziran 2023 Genel Seçimlerinin yaklaşmış olması dolayısıyla, bu yıl her anma ve kutlama etkinliği daha zengin bir içerikle düzenlenecektir.
Önce TC için önemli olayların yıl dönümlerini hatırlayalım. 26 Ağustos 1922 Büyük Taarruz, 30 Ağustos 1922 Başkomutan Meydan Muharebesi ile 9 Eylül 1922 İzmir’in Kurtuluşu ve Büyük Zafer’in 100. Yıl Dönümü. Mudanya Mütarekesi’nin 100. Yıl Dönümü, Ege ve Marmara Bölgesinde birçok il ve ilçenin Yunan işgalinden kurtuluşunun 100. Yıl Dönümü.
Geçen yıl sonunda ilan edilen Türk Mutfağı Haftası ilk kez 21-27 Mayıs 2022 tarihleri arasında bütün yurtta kutlanacak.
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı/TÜRKSOY Bursa şehrimizi 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan etti. Bursa yoğun kültür, sanat olaylarına sahne olacak. Kastamonu, 2018 yılında neleri kısır çekişmeler sonucu kaybettiğini daha iyi anlayacak. Güzel bir tesadüf sonucu BM UNESCO’nun ölümünün 600. yılı dolayısıyla Mevlid şairi Süleyman Çelebi’yi 2022 ünlüler takvimine alması da Bursa’nın önemini bir kat daha artırmıştır. 2023’te de UNESCO Âşık Veysel’in anılmasını kararlaştırmıştır.
TÜRKSOY, yine her yıl olduğu gibi, Türk dünyasında doğum ve ölüm yıllarının yuvarlak (50, 100, 120.gibi) yıl dönümlerini dikkate alarak 24 şair, yazar, sanatçı ve bilim insanını belirleyip takvim hâlinde yayımlamıştır. Bu takvime göre, yıl boyunca haklarında etkinlik düzenlenecek şahsiyetler şunlardır:
Ocak:1. Özbek Besteci, Müzisyen, Ses Sanatçısı Yunus Racabiy (1897-1976)
- Hakkas Türkolog, Folklorcu, Şair AlevtinaMaytakova (1932-2005)
Şubat: 1. Karay Türk’ü Şair SimonFirkoviç (1897-1982)
- Kıbrıs Türklerinin İlk Kadın Bestecisi Kamran Aziz (1922-2017)
Mart: 1. Tataristan Devlet Sanatçısı, Besteci, Pedagog Mansur Mozafferov (1902-1966)
- Macar Türkolog, Gezgin ArminVambery (1832-1913)
Nisan: 1. Kırım Tatar Tiyatrosunun Kurucusu, Şair, Yazar Ümer İpçi Alkeday (1897-1955)
- Türkiyeli, Şair, Gazeteci Abdurrahim Karakoç (1932-2012)
Mayıs: 1. Kırgız Yazar TügölbaySıdıkbekov (1912-1997)
- Türkmenistan Halk Yazarı, Şair, Edebiyat Eleştirmeni AmanKekilov (1912-1974)
Haziran: 1. Nogay Yazar, Dramaturg, Gazeteci BasirAbdullin (1892-1938)
- Azerbaycanlı Düşünür, Münevver, İlk Türkçe Gazetenin Kurucusu Hasan Bey Zerdabi (1842-1907)
Temmuz:1. Gagavuz Şair, Yazar, Dramaturg, İlk Gagavuzca Romanın Yazarı DionisTanasoğlu (1922-2006)
- Türkiyeli Mevlid Şairi Süleyman Çelebi (1351-1422)
Ağustos: 1. Kırgız Yazar ve Dramaturg ToktobolatAbdumomunov (1922-1989)
- Kumuk Ses Sanatçısı, RSFSR Halk Sanatçısı Burliyatİbrahimova (1932-2018)
Eylül:1. Kazak Eğitimci, Yazar Muhtar Avezov (1897-1961)
- Kazak Eğitimci, Dilbilimci, Yazar Ahmet Baytursunulı (1872-1937)
Ekim: 1. Özbek Şair, Yazar, Dramaturg Abdulhamid Süleymanoğlu Çolpan (1897-1938)
- Karaçay Malkar Halk Şairi Kerim Otarov (1912-1974)
Kasım: 1. Uygur Şair LutpullaMutellip (1922-1945)
- Azerbaycanlı Besteci Fikret Amirov (1922-1984)
Aralık: 1. Türkmenistanlı Şair, Yazar, Dramaturg Ata Atacanov (1922-1989)
- Ahıskalı Yazar, Gazeteci, Aydın, Pedagog Ömer Faik Numanzade (1872-1937)
Kastamonu için, ünlü şairimiz Orhan Şaik Gökyay’ın doğumunun 120. yılı olduğunu (16 Temmuz 1902-16 Temmuz 2022) da TÜRKSOY’un ajandasından aktararak hatırlatalım.
Takvimin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere bu yıl TÜRKSOY da Bursalı Şair, Mevlid yazarı Süleyman Çelebi’yi ölümünün 600. yılı, ünlü şair Abdurrahim Karakoç’u da doğumunun 90. yılı dolayısıyla anma ve kutlama programına almıştır. Bu iki şahsın yanı sıra Türk dünyasının ünlü şair, yazar ve sanatçılarından bazıları için yıl boyunca, yeri geldikçe köşe yazıları yazmayı sürdüreceğiz. Ayrıca, her yıl olduğu gibi devletimizin bazı olay ve kişileri gündeme getirmesi her zaman için mümkündür.
NAİL TAN
