Metabolik sendrom, son yıllarda hem dünyada hem de ülkemizde oldukça sık rastlanan bir rahatsızlık türüdür. Modern yaşamın getirdiği hareketsizlikle birlikte oldukça hızlı bir artış göstermektedir. Hareketsiz yaşama ek olarak sağlıksız ve düzensiz beslenme, sigara tüketimi ve yoğun stresli bir yaşantı ile rastlanma olasılığı ciddi oranda artmaktadır.
Peki Metabolik Sendrom Nedir?
- Temelinde insülin direnci yatmaktadır. İnsülin direnci, insülin salgılanmasına engel olarak kan şekerini yükseltir.
- Bireylerin bel çevrelerinde olması gerekenin üstünde bir genişleme (kadınlarda 80 cm üzeri, erkeklerde 94 cm üzeri)
- Yüksek tansiyon
- Yüksek total kolesterol
- Düşük HDL (iyi kolesterol) değeri
- Yüksek LDL (kötü kolesterol) değeri
- Kan trigliserid düzeyinin yüksekliği
- Açlık kan şekeri yüksekliği
Belirtilen sağlık sorunlarından en az üçüne rastlanıyorsa bu durum “Metabolik Sendrom” olarak tanımlanabilmektedir. Maddelere bakıldığında metabolik sendromun yol açtığı başlıca rahatsızlıklar kalp ve damar hastalıkları, diyabet ve obezitedir.
Metabolik Sendromun Beslenme Tedavisi
- Öncelikle bu bireylerde genelde bilinçsiz beslenme ve hareketsizliğe bağlı olarak obezite mevcuttur. Bu nedenle önce fazla ağırlıklar giderilmeli, uygun kiloya gelinmelidir.
- Yüksek yağlı bir beslenme programı uygulanmamalıdır.
- Omega 3 tüketimine özen gösterilmeli, bu nedenle haftada en az 2 kez balık tüketilmelidir.
- Posalı beslenilmelidir. Bunun için her gün sebze ve meyve tüketimine özen gösterilmelidir.
- Karbonhidrat tüketimi sırasında lif içeriği zengin olan çavdar, kepek, tam buğday, bulgur gibi ürünler tercih edilmelidir.
- Kızartma ve işlenmiş et (sucuk, salam, sosis vb.) tüketimi azaltılmalı hatta tercih edilmemelidir.
- Tuz tüketimine dikkat edilmeli, günde 6 gramdan fazla tuz tüketilmemelidir.
- Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
- Her gün mutlaka bir fiziksel aktivite (günde 30 dakika tempolu yürüyüşler gibi) uygulanmalıdır.
- Stresten uzak bir yaşam biçimi sağlanmalıdır.
- Sıkça sağlık muayenesi yaptırıp kan değerleri takip edilmelidir.
Metabolik sendromun neden olduğu hastalıklar tedavi edilmediği sürece en fazla 10-15 yıl içerisinde kalp krizi, inme ve felçler, karaciğer yağlanması, uyku apneleri ve böbrek yetmezliği gibi hastalıklar eşlik etmeye başlayabilir. Bu nedenle metabolik sendromla mücadele etmek için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması ve yaşam biçimi değişikliği şarttır. Sağlıklı günler dilerim.
Dyt. LADEN HEKİMOĞLU