Kastamonu’da, ‘Genç Çiftçi Projesi’ kapsamında yaşları 18 ile 40 arasındaki 807 kişinin projesi destek gördü. Çalışmalarla çiftçilerin köylerini terk etmesi, gidenlerin de geri dönmesi sağlandı. 807 kişiye hayvancılıktan sebze üretimine, meyveden arı yetiştiriciliğine kadar çok sayıda alanda destek verildi. Kişi başı 30 bin lira değerinde yapılan desteklemeyle, üç yıl içinde açılan işletmelerden sadece biri kapatıldı. En az dört bin kişinin istihdam edildiği belirtilirken, bu sayının çoğunluğu kadınlardan oluşuyor.
Artan girdi maliyetleri ve kısıtlı sosyal yaşam gibi nedenlerle köyden göçün arttığı bir dönemde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından başlatılan Genç Çiftçi Projesi, olumlu ve olumsuz yönleriyle tartışılıyor. Proje kapsamında rant uygulandığını söyleyen de çiftçiye can suyu verildiğini anlatan da var. Projeyi en iyi uygulayan iller arasında 6’ncı sırada olan Kastamonu’nun Tarım ve Orman İl Müdürü Osman Yaman, Aydınlık’a konuştu. Yaman, eksikleri ve yapılması gerekenleri anlattı. Projenin faydalı olduğunu bildiren Yaman, spekülatif haberlerin yapıldığına dikkat çekti. Planlı üretim ve aracı sorununun çözülmesi gerektiğini dile getiren Yaman, “Bakanlık mahalli projelere daha fazla kaynak aktarmalı” çağrısı yaptı.
‘BAZI DÜZENLEMELER YAPILMASI ŞART’
Projede bazı düzenlemeler yapılarak devam edilmesi gerektiğini söyleyen Yaman, şöyle konuştu:
“Mutlaka hatalar da olacak. Projeyi revize edip devam etmeliyiz. Projeyi ihale usulü alıyoruz. Çiftçiye şartları koyarız, mesela, ‘bu hayvanı ahıra bağlayacaksın, yemini vereceksin, ben de görüp öyle ödemesini yapacağım’ deriz. Ya da illere bırakılacak. ‘Senin şu kadar paran var, sen bu işi yap gelip kontrol edeceğim’ denilecek. Hata yapılırsa hesabı sorulacak.”
EN BÜYÜK SORUN PAZARLAMA
Yaman, köyden göçü önlemek için sadece bu projenin yeterli olmadığını, sosyal yaşamın da iyileştirilmesi gerektiğini söyledi. Vatandaşın köye dönmek için de parası olmadığına dikkat çeken Yaman, şöyle sürdürdü:
“İnsanlar geçim zorlaşan büyük şehirlerden köye dönmek istiyor. Ama maddi imkan yok dönemiyor. En önemli sorunumuz pazarlama. Çiftçinin ürünü pazarlanırsa, biz üretiriz. Üretim sorunumuz yok.”
‘GÜBRENİ VE YEMİNİ ÜRETMELİSİN’
Yaman, girdilerin artışına dikkat çekerek, tarım ve hayvancılığın emek istediğini belirtti. Yaman, “Çiftçi baştan bilmeli, bu iş hemen para kazandırmaz ve meşakatlidir. Her şeye para verirsek cebe kalmaz. Eğer hayvancılık yapıyorsan yemini, tarım yapıyorsan gübreni üretmelisin” diye konuştu.
SOSYAL GÜVENCE KORKUSU
Genç çiftçilerin sosyal güvencelerinin olmamasına dikkat çeken Yaman, “Bu tür işlerde sosyal güvencenin en azından birazını bakanlığımız karşılamış olsa, güzel olur. Bunun üzerine çalışabiliriz, bir kriter getirip. Çiftçi kazanırsa köyü terk etmez. Köylerde bacalar tütüyor, ışıklar yanıyor. Geç kalmış değiliz, ama köyler boşalırsa geri döndürmesi daha zor” ifadelerini kullandı.
SILA KEMAHLI / AYDINLIK
