Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce yürütülen çalışmaların ardından endüstriyel tipi keten çeşidi “Yılmaz” tescil edildi.
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünce seleksiyon ıslah yöntemiyle yapılan çalışmalar sonucunda 2011’de keten çeşidi geliştirildi. Keten çeşidine, çalışmayı yürüten enstitüde görevli ziraat yüksek mühendisi Serkan Yılmaz’ın soyadı verildi. Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğüne 2019 yılında gönderilen “Yılmaz” keten çeşidi, bir süre önce tescil edildi. Çalışmalar sonucunda “Yılmaz”ın adaptasyon kabiliyeti, lif verimi ve oranı, tohum verimi ve teknik sap uzunluğunun da yüksek olduğu ortaya konuldu.
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Kibar Ak, AA muhabirine, ketenin pek çok alanda kullanılan türleri bulunduğunu söyledi.
Enstitülerinin tescil ettirdiği keten çeşidinde lif özelliği bulunduğunu vurgulayan Ak, “Adaptasyon kabiliyetine sahip, üretim alanı geniş ve lif özelliğinden dolayı giyim ve tekstil sanayisinde kullanılabilecek bir çeşit. Teknik sap uzunluğu, lif kalitesini artırıyor. Bu da ideal boylarda çeşit olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye’nin ilk ve tek liflik endüstriyel çeşidi.” dedi.
– “Ülkemizde liflik olarak yerli çeşidimiz yoktu, bu açığı kapatmış olduk”
Serkan Yılmaz da yıllardır liflik keten tohumu ıslahı üzerine çalışma yaptığını belirtti.
“Yılmaz” adı verilen keten çeşidiyle ilgili çalışmalarını sonuçlandırdıklarını anlatan Yılmaz, şöyle devam etti:
“Nisan ayı itibarıyla Türkiye’nin ilk yerli liflik keten çeşidi tescil oldu. Çeşidimizin yaklaşık 150 kilogram ham verimlilik verimi, 200 ila 250 gram tohum verimi vardır. Adaptasyon kabiliyeti geniş ve bölgemize uyumludur. Ülkemizde liflik olarak yerli çeşidimiz yoktu, bu açığı kapatmış olduk. Bu çeşit, liflik olarak sanayimizde kullanılacak. Keten elyafı elde edilmesinde ve tohumlarının da çok çeşitli kullanım alanı vardır.”
Yılmaz, ketenin boyacılık sanayisi ile aktarlık ve yağlık olarak kullanımlarının da bulunduğuna dikkati çekerek, “Keten, ülkemizin öz bitkisidir. Yani 700-800 yıldır gen kaynağı ülkemizdedir ancak sanayi alanında kullanılan keten olarak Türkiye’nin çeşidi yoktu. Yurt dışındaki keten tohumlarıyla idare ediyorduk ama bu çalışma ile ülkemize ait bir çeşidimiz oldu. Samsun, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak’ta liflik olarak ekimi yapılmaktadır. Yağlık olarak da tohum elde edilmek istendiğinde Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde ekilebilir.” diye konuştu.
Ketenin toprağı çok sömürmediğini, çevre dostu bir bitki olduğunu dile getiren Yılmaz, “Modern tıptan süs bitkisine, tekstil, boyacılık, muşamba sanayisine kadar geniş alanlarda kullanılabilir. Ketenin hamurundan elde edilen kağıt, para yapımında da kullanılır.” dedi.(AA)
