Duygusal yeme, birçok bireyin hayatında önemli rol oynamaktadır. Yapılan bilimsel araştırmaların çoğu, insanların fazla yemek yemesinin nedeninin %75 oranında duygusal duruma bağlı olduğunu göstermiştir. Kızgınlık, öfke, yorgunluk, bitkinlik, depresyon, yalnızlık hissi, güvensizlik, yetersizlik, suçluluk, kıskançlık, mutluluk, kaygı, hayal kırıklığı, üzüntü, korku gibi birçok his aslında açlık duygusu ile karıştırılmaktadır.
Kötü geçen bir günün ardından bir dilim pasta ile mutlu hissetmek ya da aç olunmadığı halde arkadaş ortamında bir şeyler yemek duygusal açlığa verilebilecek örneklerdendir.
Duygusal açlık durumunda vücuda alınan besinler karın doyurmak yerine duygusal istekten kaynaklanır. Daha çok yağ ve şeker içeriği zengin, yüksek kalorili besinler tercih edilir. Ancak çoğu zaman fiziksel açlık durumunda olduğu gibi doyum noktasına ulaşılmaz. Duygusal açlık döneminde tüketilen besinlerde pişmanlık duygusu ile baş başa kalınır. Bu da, duygusal açlığı fiziksel açlıktan ayıran önemli bir özelliktir.
DUYGUSAL YEME DAVRANIŞI TESTİ
Aşağıdaki 5 soruyu “EVET” ya da “HAYIR” olarak cevaplayınız.
- Bazı şeyler ters gittiğinde ve stresli bir gün yaşadığınızda bir şeyler yeme isteği duyarım.
- Bir şeyler yeme isteği aniden gelir.
- Genelde yüksek kalori, yüksek yağ ve şeker içeren besinleri tercih ederim.
- Doysam bile yemeye devam etmek isterim.
- Yemeğimi bitirdikten sonra suçluluk ve pişmanlık hissederim.
Yukarıdaki 5 sorudan çoğuna “EVET” cevabını veriyorsanız fiziksel açlığınızı değil de duygularınızı doyurmak için yemek yiyor olabilirsiniz.
Duygusal Açlıkla Başa Çıkmak Mümkün Müdür?
Bu sorunun cevabı; evet. Elbette başa çıkılabilmektedir. Bunun için öncelikle bilinçli olunmalıdır. Sağlıklı beslenmenin ne demek olduğu, hangi besinlerin ne için faydalı, ne için zararlı olduğu bilinmelidir.
Bu Durumla Baş Etmenin Yolları Bellidir
- Aşırı gerginlik ve stres anında bir büyük su bardağı ayran veya kefir içerek negatif duygular hafifletilebilir.
- Mutluluk sağlayacak sağlıklı besinler tercih edilmelidir. Muz, nar, ceviz, fındık, badem ve bitter çikolata anlık mutluluğu sağlayacak alternatiflerdir. Yüksek şekerli ve yağlı atıştırmalıklar yerine bir adet muz, bir kase doğranmış nar, bir avuç ceviz ya da 20 gram kadar bitter çikolata aşırı yemekten uzaklaştıracak ve mutlu olmayı kolaylaştıracaktır.
- Sinir ve gerginlik halinde adaçayı, melisa çayı, papatya çayı ya da ıhlamur içerek hızlı oluşan negatif duygulardan biraz da olsa uzaklaşılmış olacaktır.
- Stres anında yürüyüş yapmak fizyolojik olarak stres hormonunun artmasını baskılayacaktır. En az 30 dakika yürümenin, stresle baş etmede en doğal ilaç olduğu unutulmamalıdır.
- Duygusal açlık ataklarında bir kase yoğurda 1 adet taze meyve doğrayarak gün içi oluşan duygulardaki değişime bağlı açlık hissi bastırılabilir.
- Vücudun susuz kalması da hormonal değişime neden olarak duygu durumunu etkilemektedir. Gün içinde 2 litre su tüketimi ihmal edilmemelidir.
- Magnezyum desteğinin, duygulardaki sürekli değişimi kontrol altına aldığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
- Duygusal yeme sonrası pişmanlıktan korunmak ve bu kısır döngüden kurtulmak için düzenli beslenme programı uygulanmalıdır. Sağlıklı günler dilerim.
Dyt. LADEN HEKİMOĞLU