Deli bal üretimi yapan Zülkif Özcan, “1-2 sene önceden insanlar sıraya giriyor. Geçen yıl koronavirüs nedeniyle bal bir anda tükendi. Bu hastalık bal satışlarını da artırdı. Kovanlardaki bal bile satıldı” dedi.
Sahip olduğu özellikler dolayısıyla Sherlock Holmes filmine de konu edilen “deli bal”ın üretim dönemi başladı.
Deli bal, Karadeniz sahil kesiminde yetişen ve yılda 15-20 gün çiçek açan “orman gülü”nden arıların nektar almasıyla elde ediliyor.
Kastamonu Arı yetiştiricileri Birliği Başkanı Ahmet Erdem, AA muhabirine, Kastamonu’nun zengin bitki örtüsüne sahip olduğunu söyledi.
Dünya genelinde 13 bin civarında nektarlı bitki türü bulunduğuna işaret eden Erdem, “Bunun 9-10 bini ülkemizde de var ama 40-50 bitki türü sadece Türkiye’de mevcut. Bunlardan biri Latince adıyla ‘Rhododendron’dur ama halk arasında orman gülü denir. Kendine has renkleri vardır. Kastamonu, Artvin, Ordu, Düzce, Zonguldak, Bartın gibi sahil kenarlarında yetişmektedir.” dedi.
Orman gülünün çok kısa süre çiçekli kaldığını vurgulayan Erdem, “Kestane ağaçlarının çiçek açmasıyla orman gülü balı üretimi biter. Saf orman gülü balı almak istiyorsak, kestane ağaçları çiçek açtıktan sonra balı kovanlardan almak gerekiyor. Almazsak kestane balıyla orman gülü balı karışır.” ifadesini kullandı.
Kastamonu’nun Çatalzeytin, İnebolu, Abana, Bozkurt, Doğanyurt, Cide, Küre ilçelerinin yanı sıra Azdavay ve Şenpazar ilçelerinin bir bölümünde deli bal üretildiğini anlatan Erdem, “Kastamonu genelinde saf deli bal, 5-6 ton civarında üretilmekte. Kestane balıyla karışık olarak düşündüğümüzde 15-20 tonu bulmakta.” diye konuştu.
– “Tansiyona, boğaz ağrısı ve iltihabına, kronik bronşite iyi gelme özelliği var”
Erdem, deli balın vücut direncini artırdığını dile getirerek, şunları kaydetti:
“Tansiyona, boğaz ağrısı ve iltihabına, kronik bronşite iyi gelme özelliği var. Bu balı ilaç niyetine belli oranda kullanmak gerekiyor. Sabah aç karnına veya gece yatarken 1 çay kaşığı tüketmek lazım. Fazla tüketildiğinde tansiyonu düşürdüğü için ‘tutak balı’ da deniyor. Kahvaltılık değil de sadece ilaç niyetine insanlar talep ediyor. Vücut ısısını artıran bir bal. Kovid-19 salgını, bu bala ilgiyi artırdı. Vücut direncini artırdığı için pandemide aranan bir ürün haline geldi. Buna bağlı olarak kendiliğinden fiyatı arttı. Geçen yıl kilosu 250 lira civarındaydı, bu sene 300 lira civarında olması bekleniyor. Üretim döneminde havaların sürekli yağışlı olması nedeniyle bu sene çok üretim beklemiyoruz.”
– “1-2 sene önceden insanlar sıraya giriyor”
İnebolu ilçesinin Uluköy köyünde deli bal üretimi yapan Zülkif Özcan da bu balı sadece Kafkas arısının yaptığını söyledi.
Doğu Karadeniz’de aynı bala “komar balı” denildiğini belirten Özcan, “Havalar müsait giderse verim iyi olur, gitmezse kötü. Öksürük, boğaz yanması, mide ekşimesi gibi rahatsızlık için kullanılır. Astım, bronşite çok iyi geldiği biliniyor. Bir kaşık yendiğinde şifa olur, fazlası zararlıdır. Zamanı kısıtlı olduğu için çok az üretiliyor. Yoğun talep var. 1-2 sene önceden insanlar sıraya giriyor. Geçen yıl koronavirüs nedeniyle bal bir anda tükendi. Bu hastalık bal satışlarını da artırdı. Kovanlardaki bal bile satıldı.”
– “Sherlock Holmes” filminde yer verilmişti
Deli bal, 2009 yılında çekilen Sherlock Holmes filminde de yer almıştı. Filmde idam edilen Lord Blackwood’un daha sonra canlanması üzerine Sherlock Holmes ve yardımcısı Doktor Watson, olayın gizemini araştırmıştı.
Yaptığı araştırmanın sonucunda Sherlock Holmes, idam edilmeden önce Blackwood’un deli bal yemesinin ardından nabzı bir süreliğine durunca öldü sanıldığını belirlemişti. Sherlock Holmes, olayın sırrını, “Deli bal, Türkiye’de Karadeniz Bölgesi’nde yetişir, uyutur ve nabzı düşürür.” sözleriyle açıklamıştı.(AA)
