Taşköprü’de Roma döneminden kaldığı düşünülen Kızlar Kalesi ve Kızlar Hamamı, defineciler tarafından talan edildi. Yok olmanın eşiğine gelen kale ve hamamın koruma altına alınması isteniyor.
İlçe merkezine yaklaşık 15 kilometre uzaklıkta bulunan Asa Deresi mevkiinde, kayanın üzerine yapılan Kızlar Kalesi ve Kızlar Hamamı, zamanla defineciler tarafından talan edildi. Sur ve burçları, moloz taş, tuğla ve harç ile yapılan kalenin Romalılar zamanında yapıldığı düşünülüyor. Herhangi bir kitabesi bulunmayan Kızlar Kalesinin milattan sonra 1-2. yüzyıllarda yapıldığı tahmin ediliyor. Kale üzerinde, 4 dönüm bir düzlük bulunurken, kale içinde hiçbir kalıntı bulunmuyor. Kızlar Kalesinin alt tarafında yaklaşık 1,5 kilometre uzaklıkta Kızlar Hamamı bulunuyor. İçerisinde işaretler ve motiflerin bulunduğu Kızlar Hamamının da duvarları ve surlarına da defineciler tarafından zarar verilirken, birçok yapısı halen ayakta bulunuyor.
Kastamonu Üniversitesi’nin öncülüğünde Taşköprü Yerel Eylem Grubu Derneği ve Taşköprü Belediyesi tarafından yürütülen “Macera Rotaları” çerçevesinde Kızlar Kalesi ve Kızlar Hamamında incelemelerde bulunuldu. Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Görevlisi Hikmet Haberal ile Taşköprü Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdür Yardımcısı Lütfi Gültekin ve Taşköprü Yerel Eylem Grubu Derneği Müdürü Selçuk Oğuz’un da katıldığı, alanında uzman öğretim görevlilerince yapılan inceleme neticesinde kale ve hamamın koruma altına alınması için çalışma başlatıldı.
“Kızlar Kalesi ve Kızlar Hamamının bir dokunuşla turizme kazandırılabileceğini düşünüyorum”
Kızlar Kalesi ile Kızlar Hamamının yapılacak çalışmayla turizme kazandırılabileceğini söyleyen Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Görevlisi Hikmet Haberal, “Kastamonu Üniversitesi, Ormancılık ve Tabiat Turizmi alanında ihtisaslaşan bir üniversitedir. Bizlerde saha çalışmalarımıza bu yönde devam ediyoruz. Rotalarımızdan bir tanesi yine hem tarih hem de kültür mirası olabilecek eserlerimizden Kızlar Kalesine ve Kızlar Hamamına çevirdik. Taşköprü ilçesine 15 kilometre uzaklıkta olan vadi yatağında kaleden aşağıya doğru yaklaşık 1,5 kilometre mesafe gidilince Kızlar Hamamına ulaşılıyor. Kızlar Hamamı, günümüze kadar tamamen borularıyla, duvarlarıyla, motifleriyle, mimarisiyle varlığını ayakta korumayı başarmıştır. Üstünde boşluklar oluşmuş, toprağı çökmüştür sadece. Burasının bir dokunuşla turizme kazandırılabileceğini düşünüyorum. Hamamın duvarlarında işaretler, motifler bulunuyor. Hamamın 1,5 kilometre üst tarafında Kızlar Kalesi bulunuyor. Bu da bizlere Kızlar Hamamı ile Kızlar Kalesi arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor” dedi.
“Bölgeyi koruyalım, kültür değeri taşıyan eserlerimizi de tarihimize tekrar kazandıralım”
Bölgenin koruma altına alınmasını ve kültür değeri taşıyan her eserin yeniden tarihe kazandırılmasını isteyen Haberal, “Kızlar Kalesine çıkıldığında Taşköprü ilçesi tamamen muhteşem bir şekilde görülüyor. Kızlar Kalesi tamamen Pompeipolis Antik Kentine bakıyor. Bu yüzden de Kızlar Kalesi ile Pompeipolis Antik Kenti arasında bir bağlantı olduğunu düşünüyoruz. Bölgeye hakim olduğu için kaleyi koruma amacıyla kurulmuş olabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca vadi içerisinde de bir dere akmaktadır. Dere üzerinde de tarihi bir köprü bulunuyordu, o köprü de ne yazık ki yıkılmıştır. Akan dereye Asa Deresi deniliyor. Ben, bölgenin bir tarihi, değeri, kültürü olduğunu düşünüyorum. Mutlaka bu bölgenin günümüze kazandırılması gerektiğini düşünüyorum. Ne yazık ki bütün tarihi ya da kültürel yerlerimize mutlaka insan eli dokunuyor. Burada da Kızlar Kalesinin görüntüsü bizleri çok üzüyor. Gerçekten burasını bu halde görmek yüreklerimizi acıtıyor. Tarihi ve kültürel mirasımız olan bir yerin insan eliyle bu şekilde tahrip edilmesi bizleri üzüyor, defineciler tarafından bölge talan edilmiş, bazı yerlerine zarar verilmiş. Bu eserlerimizi lütfen koruyalım, kültür değeri taşıyan eserlerimizi de tarihimize tekrar kazandıralım, koruma altına alalım. Bizden sonraki nesile bu tarihi yapıları bırakalım” diye konuştu.
“Kalenin ve Hamamların duvarları ayakta sadece içerisinde toprak yıkıntısı var”
Kızlar Kalesi ile Kızlar Hamamının surlarının ve burçlarının ayakta olduğunu ifade eden Haberal, “Kızlar Kalesinin bir dokunuşla duvarları tamamen dimdik ayakta duruyor. Kalenin içerisinde toprak yıkıntıları oluşmuş. Kalenin bütün duvarları kısmen ayakta, çok fazla bir iş çıkartacağını zannetmiyorum, araç yolu hemen kalenin önüne kadar gidiyor. Eğer buraya ilgili kurumlar el atıp kalenin içerisinin temizlenerek çevresinin de rehabilite edilmesiyle muhteşem bir manzarasıyla Kızlar Kalesi ve Kızlar Hamamı, Taşköprü’ye ve Kastamonu’ya ayrı bir değer katacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
“Amacımız bölgenin öncelikle koruma altına alınması, ardından turizme kazandırılmasını sağlamak”
Bölgenin turizme kazandırılabilmesi için koruma altına alınması gerektiğini vurgulayan Haberal, “Kızlar Hamamı ve Kızlar Kalesi, Roma dönemine ait yapılardır. Zaten Taşköprü’de her yer Roma dönemine çıkıyor. Kızlar Kalesi de Kızlar Hamamı da Roma dönemine ait eserler olduğu için böyle bir eseri de gün yüzümüze çıkarmamız ve korumamız gerekiyor. Bu sayede de bu eserleri kayıt altına almamız gerekiyor. Bir yeri turizmi kazandırmak için önce bir yeri koruyacağız, sonra kollayacağız, ondan sonrada devamını sağlayacağız. Amacımız öncelikle bölgeyi koruma altına alıp ondan sonra turizme açılmasını sağlamak. Amacımız yok etmek değil, bu tarihi eserleri yeniden günümüze kazandırmak istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Vedat Yunus İkizoğlu – Akif Doğan (İHA)
