Kastamonu 16. Dönem (1977-1980) ve 20. Dönem (1995-1999) Milletvekili Araç’ın politikacı yetiştiren Macarogil ailesinden İnşaat Mühendisi Fethi Acar (d.1942) uzun zamandan beri hem kişisel hem de politik anılarını yazıyordu. Bir yıllık düzenleme, tasarım aşamasından sonra nihayet kitabı Mart 2020 başında yayımlandı. TBMM’nin 100. kuruluş yıl dönümü öncesi yayımlanması çok isabetli oldu. Çünkü, kitap TBMM’nin onurunu savunmakta, demokrasi mücadelesini gözler önüne sermektedir. Adını da bu amaç doğrultusunda koymuştur:
Fethi Acar, Darbelerden Kesitler/Yokuşa Sürülen Millî İrade, Ankara 2020, 2 Cilt, 346+400 s. Kültür Ajans Yayınları:397.
Öncelikle şunu belirtmeliyiz. Halkın oyuyla seçilip TBMM’de yüksek maaşla, çeşitli özel haklarla görev alan; demokrasi uğruna, hak ve özgürlükler uğruna, müreffeh bir hayat yaşama arzusu uğruna halkın geçiminden fedakârlık yaparak Ankara’ya yolladığı her politikacının Fethi Acar gibi hareket ederek parlamenterlik döneminin muhasebesini yapması, seçmenlerine hesap vermesi gerekmektedir.
İki ciltten oluşan Fethi Acar’ın kişisel ve politik anıları, bir roman üslubu içinde kaleme alınmış olup zevkle, sıkılmadan okunabilmektedir. Daha önce eğitimci eşi Araçlı Solmaz Acar da 2010 yılında Solmayan Gül adıyla anılarını yayımlamıştı.
Kitabın I. Cildinin başındaki özgeçmişten sonra Acar’ın Ön Söz/Sunuş yazısıyla karşılaşıyoruz. Her kitabın en önemli bölümü burasıdır. Yazar, bu kitabı niçin yazmış? Okuyucudan ne bekliyor? Bunu iyi bilmek zorundayız. Bu bakımdan, önce Fethi Acar’ın şu cümleleri bizi kuşatıyor:
“Yeni kuşak bu sözlere kulak verir mi bilemem, ancak; şu ifadeleri buraya kaydetmek istiyorum. Tarihe baktığımızda dünyada iki çeşit iz bırakanlar vardır. Birincisi ayak izi bırakanlar ki, bu her türlüyaratığınbırakacağı iz olabilir. Diğeri ise yürek izidir. Her başarılı insanoğlunun hizmet ışığını ve aşkını önce yüreğinde yakıp hissederek yola çıktığına tarih şahittir. Bürokrasiden başladığım bu yola çıkışın, ikincisi olduğunu düşünüyorum. Kalıcı olanın da yürek izi olduğundan şüphe yoktur.”
I.ciltte 1942-1997 arasındaki Fethi Acar anıları yer almakta. 103 alt başlıktan bir bölümü, özellikle mesleğim ve özel meşguliyetlerim dolayısıyla eğitim, kültür ve sanatla ilgili olanlar dikkatimi çekti ve okumamı sağladı. Neler mi? Sayalım:
Doğduğum Köy ve İlkokul, Köyümüzde Ormancı ve Acı, İlçemiz ve Ortaokul, Sanat Okulu ve Kastamonu, Araç-Kastamonu Yolculuğu, Mühendislik Eğitimi İçin İstanbul, Siyasete İlk Adımlar, Karayolları 15. Bölgeye 15 Mühendis, Yuva Kurma Dönemi, İstanbul Boğaz Geçişine İlk Adım, Vatanî Görev, Aktif Siyaset, 1977 Genel Seçim Dönemi, Siyasetin Çirkin Yüzü, Kaz Gütme, Kastamonu Üniversitesine İlk Adım (1977), Partileşen Devlet, Koca Kafa, At Et Ot İt, 12 Eylül 1980 Darbesi, Yiğit İnebolu, Batı’nın Doğusu Kastamonu’dan Sesleniş, Temmuz 1986 Ara Seçimleri, Siyasette Savrulmalar, Refah Partisine Giriş, TBMM 20. Dönemin İlk Günleri, Dayatılan Yasalar, TBMM’de Başbakan Ecevit’le Görüşme, 28 Şubat 1997 Sürecindeki Piyonlar, Oda Komşum Korkut Özal, Halva-Helva, Kara Delik, Kastamonu İlimizin Sırtındaki Siyasi Kamburlar, İstanbul Havalimanının Yeri…
İkinci ciltteki anılar, Acar’ın aktif siyasetten ayrıldıktn sonraki dönemini kapsamaktadır. Bu dönemde, yazar; tecrübeli bir siyasetçi olarak Türkiye’deki darbeleri incelemiş ve günümüze yansımalarını değerlendirmiştir. 145 alt başlık içinden bir bölümünü hatırlatalım:
Siyasetten Sonra, Anılardan Anılara, Araç İğdir Köprüsü, Ebedî Şef Dönemi, Bir Bardak Çaydan Çıkan Demokrasi, Demokrat Partinin Kuruluşu, 1960’tan 1980’e Darbeler Süreci, Bayar Cumhurbaşkanı, Menderes Başbakan, Darbecilerin Durumu, Yanlı Darbe, DP Hapiste, Darbe İçinde Darbe, AP İktidarda, Beş Saatlik Başbakan, Reis Dönemi Başlıyor, Reis Başbakan, Reis’in Ustalık Dönemi, Türkiye’de Darbelerin Kronolojisi, İkinci Darbe Anayasası, Asker İçinde Çeteleşme, Hainlerin Kafası Koparılmadı, 367 Ucubesinden Sonraki Süreç, Ağabeyimin Ailemizle İlgili Bilgileri İçeren Mektubu, Ek Belgeler (Yazışmalar, Gazete Kesitleri, Fotoğraflar).
Dostumuz, hemşehrimiz, kız alışverişi dolayısıyla uzaktan akrabamız Fethi Acar’ın iki ciltlik anıları, aslında yaşadıklarının sadece özeti. Kısalta kısalta bu hâle geldi. İki ciltlik malzemeyi bizim de küçük katkımızla kamuoyuna böyle sunabildi. Kastamonu milletvekillerinin çoğu illerine yararlı olamadan politikadan uzaklaşıyorlar. Acar, Kastamonu milletvekillerimizin nasıl çalışması gerektiğine güzel bir örnek oluşturmuş. Hâlâ da, 24 saat içinde en az yüz defa Kastamonu, Araç kelimeleri ağzından çıkmaktadır…
NAİL TAN