Kastamonulu hemşerimiz, Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Muharrem Avcı 13 Temmuz 2020 tarihinde geçen yıl yayımlanan, ancak bizim yeni haberdar olduğumuz bir kitabını gönderdi:
Hedef 2019:Vuslatının 450. Yıldönümünde Hazreti Pir Şeyh Şaban-ı Veli, Ankara 2019, 155 s.
Dr. Avcı, 2017 yılı martında Ankara’da düzenlenen 13.. Başkentte Kastamonu Günleri’nde (15-19 Mart 2017) 16 Mart 2017 günü 14.30’da AKM Konferans Salonu’nda bizim de katıldığımız konferansında “Hedef 2019: Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Yılı’nın Kastamonu İçin Önemi”ni anlatmıştı. Kitapta, başkanı bulunduğu Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Kültür Vakfının yıl ilanı için yaptığı çalışmaları ve sonucunu ayrıntılı olarak görmekteyiz. Belki yıl bu defa ilan edilememiştir ama UNESCO ve TÜRKSOY nezdinde iz bırakacak adımlar atılmıştır. 500. Vuslat Yılı’nda bu izlerden yürünerek amaca mutlaka ulaşılacaktır.
Kitabın diğer önemli ve yararlı tarafı, Hz. Pir’e, külliyesine hizmet için kurulan derneklerile vakfın tarihçesini ihtiva etmesidir. Kırk yıla yakın devlet hizmetimizde gördük ki, kuruluşlar genellikle tarihlerini bilmiyorlar. Düzgün arşiv tutmuyorlar. Kuruluşlar sık sık bina ve yönetici değiştirdiğinden belgeler, olaylar unutuluyor. TDK’nin 70 yıllık tarihçesini, Kültür ve Turizm Bakanlığının 2003 yılına kadarki tarihini, Türkiye’deki folklor çalışmalarının tarihçesini yazmak bize nasip oldu.
Kitaptan aldığımız şu alt başlıklar, yazılırken ne kadar çok emek harcandığının kesin kanıtıdır: Yaşadığımız Coğrafyanın Manevi Atmosferi, Kastamonu’nun Kültürel Yapısı ve Kimliği, Türk Dünyası İnsanlık Mirası Olarak Kastamonu, Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli (1481-1569) Kimdir? Şabaniyye Felsefesi ve Etki Sahası Nedir? 1954’ten Beri Kastamonu’da Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli ve Külliyesine Hizmet Amaçlı Faaliyet Gösteren Gönül Neferleri ve Kuruluşları, UNESCO 2019 Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Yılı Önerme Düşüncesinin Gerekçesi, 450. Yıla Doğru UNESCO Heyecanı, Hedef UNESCO 2019 Gönüllü Çalışma Grubu Ziyaretleri, Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Tanıtım Toplantıları, Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Konulu Bilmsel Toplantılar ve Sunulan Tebliğler, Vuslatının 450. Yılı’na Doğru Hz. Pir Şeyh Şâbân-ı Veli Söyleşisi, Konuya Vakıf Olanların Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Son Söz, Kitap Hakkında, Resimler, Tablolar, Kaynakça.
Çok güzel fotoğraf ve tablolarla donatılan kitapta Hz. Pir’in birçok sözü levha hâlinde aralara serpiştirilmiştir.
Bilindiği gibi UNESCO, Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü olup, yeryüzünden savaşları kaldırmak, uluslar-halklar arasında dostluk ilişkilerini geliştirmek temel amacıdır. Vakıf Yönetim Kurulu, UNESCO’nun sözleşmesinde yazılı kuruluş amacı ve görevleri çerçevesinde Hz. Pir’in duygu ve düşüncelerini değerlendirmiş, örgütün amaçlarına uygun olduğunu belirlemiştir. Yıl ilanı gerekçesinde bu hususlar ayrıntılı olarak yer almıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile UNESCO Türkiye Millî Komisyonunun Kültür Kurulunda uzun yıllar yaptığımız görevler çerçevesinde, geleceğe yönelik çalışmalar için bazı önerilerde bulunmak istiyoruz. Keşke, bu önerilerimizi yıl çalışmaları sırasında yapabilseydik. Doğal olarak Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyeleri dururken bize sormaları yanlış anlaşılabilirdi. Hak veriyorum Vakıf yöneticilerine.
2000 yılında Vali Enis Yeter döneminde I. Kastamonu Kültür Sempozyumu’na katılan eski Kültür Bakanlığı Müsteşarı Mehmet Önder, kültür gezisi sırasında Hz. Pir külliyesinde “30.000 cine hükmederdi.” ifadesini okuyunca âdeta çılgına döndü. “Bu Hz. Pir’e saygısızlık. Derhâl değişecek!” dedi. Kültür Müdürüne, Valiye söyledi. Biz ordayken bu ifade hayat hikâyesinden çıkarıldı. Kitapta, bu cinler konusu (s.35); cinleri irşat, tarikata mensup olanları cinlerin tasallutundan muhafaza için Allah’a dua şeklinde, daha doğru bir şekilde ifade edilmiştir. Şahsi fikrimi söylüyorum. Uluslararası arenada bu husus olumlu değil olumsuz tepkiler alır. Eren, Allah’tan bir iyiliği bütün insanlar için istediği zaman daha yücelir İlahiyat Fakültesindeki hocalarımız, cinlerin Kur’an’daki İslam düşüncesindeki yerini elbet bizden iyi bilirler. Onlar, uygundur derse, hiç itirazımız olmaz.
İkinci bir husus, Hz. Pir’le ilgili sözlerin menakıpname, halifelerin hatıratı gibi kaynaklardaki yeri, sayfası mutlaka belirtilmelidir. Bakınız, piyasada Mevlânâ’nın, Hacı Bektaş’ın sözleri diye kaynağı gösterilmeyen o kadar çok söz var ki! UNESCO, belge ile çalışır. Mevlânâ Yılı, Yunus Emre Yılı ilan edilirken yazma eserler kaynak gösterildi. Aynı olay, Peygamber Efendimizin başına da gelmemiş midir? Binlerce hadis ortaya çıkınca hadis âlimleri oturup bunlar gerçek, bunlar şüpheli, şunlar uydurma diye ayırmamışlar mıdır? Gelecek yıl UNESCO tarafında “Hacı Bektaş Veli Yılı” ilan edilmiştir. Vakıf yetkililerinin ortaya konan gerekçe ile belgeleri değerlendirmelerinde yarar vardır. Bize de bir görev düşerse her zaman yanınızdayız.
Dr. Muharrem Avcı ve değerli Vakıf mensupları! Yılmayıp yola devam edelim. Sayımızı artıralım. Allah yâr ve yardımcınız olsun!
NAİL TAN
