Merhaba. Yepyeni yılımız bereketi, huzuru ve neşesi ile gelsin. Bugün 2022 yılının ilk günü yani açılış günü. O halde biz de bir açılış töreni yapmalıyız diye düşündüm. Birlikte kurdele kesemeyeceğiz ama her açılışı taçlandıran konuşmayı yapabiliriz.
Bu yepyeni, umutvar2022 yılı koskoca bir asırlık Cumhuriyet’imizin ikinci yüzyıla geçmeden önceki son yılı olduğuna göre göre açılış konuşmasını Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ten daha iyi kimse yapamaz diye düşündüm. Onun manevi hatırasına bağlı ve sadık kalarak 1924 yılından 1938 yılına kadar yaptığı tüm Türkiye Büyük Millet Meclisi açılış konuşmalardan bir kolaj yaptım. Bu aradasadece 1 Kasım 1938’deki konuşmasını kendi yapamamıştır. Atamızın konuşma metnini onun adına dönemin Başkanı Celal Bayar okumuştur.
Konuşmaya geçmeden önce birkaç küçük not. Konuşma metinlerinin bir kelimesini bile değiştirmedim. Değiştirmeme ilkeme sadık kalarak günümüz Türkçesi ile sadeleştirmedim de. Sonuçta o iş daha uzman bir el ister.Metindeki parantez içleri orijinal TBMM tutanaklarında da var.Oluşturduğum metin 1924’ten 1938’e doğru ilerlemektedir. Sadecesadece son paragraf 1925 yılına ait konuşmadandır. Bunun dışında kronolojiye sadık kaldım.
MUSTAFA KEMAL ATATÜRK-Türkiye Büyük Millet Meclisinin muhterem azası, Büyük Millet Meclisinin hayırlı ve feyizli eli Türk Milletinin mukadderatını idareye başladığının beşinci senesini idrak ediyoruz. (Elhamdülillah sesleri) Bu müteyemmen vesile ile de azayı kiramı hürmetle selamlarım. (Teşekkür ederiz, arzı tazimat eyleriz sesleri).
Muhterem efendiler;
Mâlî ve iktisadî ıslahat ve tedabire bilhassa atfı ehemmiyet ediyoruz. (Alkışlar). Memleketimizin vaziyeti mâliyesi intizam, emniyet ve inzıbatüzerinemüessestir. Hakiki bir bütçe tesisi, vergilerin ıslahı ve her nevi israfatakarşı daima teyakkuz ve mümanaat kararındayız. Memleketimizin kesbi servet etmesi yolunu her şeyden evvel ziraatte ve sanayii ziraiyede arıyoruz. (Alkışlar).
Efendiler!
Medeni devletlerin idareiumumiyesinde bilhassa calibi nazar olan vaziyeti maliye, Cumhuriyet devrinde bariz bir salâhgöstermiştir.Maliyemiz; intizam, inzibat ve emniyet esaslarını muvaffakiyetle takip etti. Bir istikraza muhtaç olmaksızın düyunu dahiliyeyi muntazaman tevsiye etmekteyiz. Düyunu hariciyeye gelince; taahhüdün ifası emri tabiî olup muahede icabından olan muamelâtı mütekaddime, elyevm hali cereyanda bulunmaktadır.
Ahvali ticariyemiz, mütemadi bir inkişafı bihakkın ümit ettirecek surettedir. Memleketin ziraat vasıtasiyle kesbi servet edebileceği esası üzerinde geçen sene ittihaz olunan tedabir, ahvali umumiyede derhal kendini hissettirmiştir. Gelecek seneler dahi ziraatte mebzul ve feyyaz neticeleri temin ettirecek tedabirin, başlıca devlet mesailinden addolunması zaruridir. (Alkışlar).
Muhterem efendiler,
Alelumum, iktisadiyatımızda feyizli bir inkişafmeşhuttur. Milli bankalarımızla ticari ve sınai şirketlerin adet ve sermayelerinin mütemadiyen artmakta olması, halkımızın iktisadi faaliyet ve intibahına delil addolunabilir. Kabotajın, bu sene zarfında münhasıran ve tamamen Türksanacağına avdeti fiilen tahakkuk etmiştir. Bu hadiseyi müftehiraneyadetmek isterim. (Alkışlar)
Muhterem efendiler;
Geçen senelerin açık bütçelerinin biriktirdiği müşkülât Büyük Meclisin 1926 bütçesinde hakiki bir muvazene vücude getirmek için sarfettiği gayret ve hükümetçemümkün olan azami tasarrufata dikkat sayesinde iktihamedilebilmiştir. Gelecek bütçelerin, hakiki muvazene tesisi içingeçensenedenberi takip olunan salim istikâmete mutabık olarak meydana geleceğini kuvvetle ümit ederim.
Efendiler!
Maliyemizde son senelerde özenerek iltizam buyurduğunuz ciddî muvazene mesleğinin feyizleri barizdir. Hazinenin taahhüt ve tediyeleri şaşmayan bir inzimama girmiştir. Hal bütçesinin haricinde kalan eski yüklerin de bütçeiçindedüşü- nülmüş olması suretindeki temayülüngenişlemesi dalgalı borçların tediye şeklinin tanzim ve teşviki bu vadide yeni bir tekâmül olacaktır. Dalgalı borçlar kamilen size takdim olunduğu vakit Cumhuriyet Maliyesinin vaziyet ve istikbalinin ne kadar sağlamolduğu iyice anlaşılacaktır. (Bravo sesleri, alkışlar).
Cumhuriyetin kâğıt parasının değiştirilmesi hitam bulmuştur. Cumhuriyet Bankasının bu sene zarfında açılmasına muvaffakiyetiniz, yüksek ve esaslı icraatı- nıza hakikaten iftihar olunacak bir ilâve olacaktır. (Alkışlar).
Cumhuriyet Merkez Bankasının tesisi ve hisse senetlerinin vatandaşlara arzı pek yakındır. Memleketin hem malî hem iktisadî büyük bir vasıtası olacak olan bu millî müesseseyevatandaşların ciddî alâkagöstereceklerineşüphemiz yoktur. Osmanlı borçlarının, memleketin hayat ve inkişafını tehdit etmiyen, adilâne ve amelî bir sureti tesviyeye raptı için, Cumhuriyet Hükümetininhüsnü niyetle mesai sarf etmesi tabiidir. Ticaret muahedelerinin müzakereleri hemen ekseriyetle neticelenmiştir. Ticarî münasebetleringenişlemesiiçin sarf edilen gayretler memleketin iktisadî inkişafınaşüphesiz medar olacaktır.
Muhterem arkadaşlarım;
Gelecek sene de beynelmilel buhranın devamına hazırlıklı bulunmak vazifesi karşısındayız. Malî ve iktisadî vaziyeti yakından takip ederek tedbirleri vaktinde ittihaz etmek en mühimişiniz olacaktır. (Bravo sesleri alkışlar). Çetin imtihanlara muvaffakiyetle mukabele eden millî paranın kudretini ve milletin beynelmilel buhrana karşıyüksekvarlığının esaslarını masun bulundurmak başlıca gayemizdir. Bu uğurda milletimize has olan azim ve fedakârlığı, icap ederse en yüksek derecelerde tecelli ettirmek kat’î kararımızdır. (Bravo sesleri, alkışlar)
Sayın arkadaşlar!
Maliyede, geçen yıl, cesaretle aldığımız tedbirlerin, ne kadar yerinde olduğu sabit olmuştur. Tuz ve şekerfiatlarınındüşürülmesi, halkı hoşnutetmiş ve yoğaltımıartırmıştır.
Bu yıl, başka konularda da bu yönden tedbirler alacaksınız. Sayım vergisinde ve bina kıymetlerinde indirim faydalı olacaktır. Arazi ve yapı vergilerinin hususi idarelere devri önemli ıslahattan sayılacaktır. Vergi indirimlerini Hazinenin karşılayabilmesi, ülke ekonomi kudretinin yüksekliğinedeğerli bir belgedir. (Alkışlar).
Sayın vekiller;
Ekonomi sahalarında milli faaliyetimizin artmasından ve genişlemesindensevinç duymaktayız. Cumhuriyetin ekonomik tedbirleri her sahada feyizli semereler vermektedir. Devlet varidatının inkişafını yeni vergiler ihdasından ziyade, devamlı bir programla mevcud vergilerin tarh ve cibayet usullerinin islahında aramak lazımdir. (Alkışlar).
Son iki sene zarfında hayvanlar, tuz, şeker, çimento, petrol ve benzin, elektrik, iptidai maddeler resim ve vergilerinde yapılan ve her biri %30-50 nisbetinde bir vergi indirilmesini ifade eden tahfiflerin, istihsalin tesviki bakımından, vatandaş ve memleket içinmüsbet ve hayırlı neticeler verdiğinigörmekteyiz. Hayvan vergisi ve buhran ve muvazene vergileri üzerinde tetkikler yapılarak bütçe muvazenesi esasını bozmayacak surette tedricen tahfif çareleridüşünülmelidir. (Alkışlar).
Küçük esnafa ve küçük sanayi erbabına muhtaç oldukları kredileri teminin etmek üzere Halk Bankası ve Halk sandıkları kurulmuştur. Kredinin normal şart- lar altında ucuzlatılmasının ekonomik alandaki mühim tesiri malûmdur. Büyük Millet Meclisinin kabul buyurduğu kanun ile faiz hadlerinin indirilmesini memnuniyetle karşılarım.
Arkadaşlar;
Maliyemiz denk bütçe, sağlam tediye, vergi sistemlerini mükellef lehine ıslah ve tahfif ve millî paranın istikrarını muhafaza prensiblerini tam bir sadakat ve muvaffakiyetle takib ve tatbik etmektedir.
Halkın ve çiftçinin vergi yükünü hafifletmek yolunda ötedenberigüdülen prensibin imkânnisbetindetatbikına bu yıl da devam edilmiştir. Kazanç ve mu- vazene vergilerinde, yünlü ve pamuklu kumaşlarınistihlâk vergisinde ve hayvan vergilerinde indirmeler yapılmış, hayvan vergisinin at ve katıra aid kısmı ile tıbbî ve ispençiyari maddelerin istihlâk vergisi tamamen kaldırılmıştır.
Bir kısım vergilerde yapılan mühim indirmelere rağmen tahsilat muhammen varidattan geçen sene de 29 milyon lira bir fazlalık göstermiştir. Bu seneki tahsilatın da tahminlerden ziyade olacağı umulmaktadır.
Aziz arkadaşlarım;
Her şeyin fevkinde, bu büyük Meclisin bir uzvu olmakla hissettiğimmübahatı arz ederek sizleri, ve nâçiz bir ferdî olmakla fahir ve gurur duyduğumBüyükTürk Milletini hürmetle selamlarım. (Şiddetli ve devamlı Alkışlar).
ZEKİ GÜRDAL KARAOĞLU
