Türk Hava Kurumu (THK), kuruluşunun 96’ıncı yılını kutluyor.
Atatürk tarafından1925’de kurulan THK’nın, 96 yıldır binlerce gencimize kanat olduğunu, yüzbinlerce insanımızı havacılıkla buluşturduğunu kaydeden THK Kastamonu Şubesi Başkanı Tahir Altıkulaçoğlu, kurumun Türk havacılığına yön verdiğini vurguladı.
Başkan Altıkulaçoğlu şunları söyledi:
MÜLKİ İDARE AMİRLERİ
ONURSAL BAŞKANLAR…
“Türk Hava Kurumu, Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış Tüzüğü gereği kamu yararına faaliyetlerini yürütmektedir. THK Tüzüğünde Sayın Cumhurbaşkanımız Kurumun onursal Genel Başkanıdır. TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Kuvvet Komutanları ve Bakanlıkların üst düzey yetkilileri ise Kurumun delegeleridir. Mülki idare amirlerimiz de şubelerimizin Onursal Başkanlarıdır. Türk Hava Kurumunun amacı; vatanını seven, milletine bağlı havacılar yetiştirmektir. Türk Hava Kurumu Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal tarafından kurulduğu 1925 yılından bugüne kadar ülkemizin her bölgesinde açmış olduğu kurslarda ve eğitim merkezlerinde yüzbinlerce gence havacılık eğitimleri vermiştir. Ülkemiz genelindeki 382 şube ve eğitim merkezleri ile eğitimlere pandemi dönemine kadar aralıksız devam edilmiştir. Amacımız, havacılık sektörünün merkezi kabul edilen sportif ve amatör havacılığın Türkiye’de geliştirilmesidir. Söz konusu havacılık faaliyetleri ile gençlerimizin; milletini veülkesini seven, çevre bilinci yüksek, sosyal sorumluluk anlayışı gelişmiş, iyi birer vatandaş olarak yetişmesine katkıda bulunuyoruz.”
“351 UÇAĞI TSK’YA BAĞIŞLADIK”
“23 Nisan 1926’da Türk Havacılığının ihtiyacı olan teknik personelinin temini amacıyla ‘Tayyare Makinist Mektebi’ni kurduk. Aynı yıl “Kayseri Uçak Fabrikası’nı” yine biz kurduk. Böylece 1926’da tayyare imal eden, teknik bakımını yapan ve onları uçuran pilotları yetiştiren bir organizasyon yapısına sahip olduk. Buradaki en önemli nokta; İstiklal Harbi gibi çetin bir mücadeleden yeni çıkmış, açlık tokluk arasındaki bir milletin kaynak ayırarak Türk Hava Kurumu’na can vermesidir. Takip eden 10 yıl içinde Kurumumuzun ürettiği veya satın aldığı 351 uçağı Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bağışladık.Türk Hava Kurumu adını gökyüzüne altın harflerle yazdıran birçok havacıyı da çatısı altında barındırmıştır. 1931 yılında, Pilot Vecihi Hürkuş kendi atölyesinde ürettiği uçakla Ankara’dan havalanarak küçük bir Türkiye turu yapmayı başardı. 1932 yılında Cemiyet’in yurt dışında eğittiği mühendislerden Selahattin Reşit Bey ve ekibi motor ve pervanesi dışında tüm parçaları Türk malı olan ilk ulusal tipteki uçağımızın (MMV-1) prototipini üretti. Bu üretim bütün yurtta çok büyük heyecan yarattı.”
“İSTİKBAL GÖKLERDEDİR!” Bu, o yılların coşkusu içinde söylenen sadece bir çift güzel söz değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’nin önüne konulan bir hedef oldu. Bu amaçla 3 Mayıs 1935’deTürkkuşu kuruldu. Atatürk’ün yıllar boyu her gittiği yerde konuşmalar yaparak gençliğe vermek istediği havacılık aşkı, havacılık coşkusu, kısa sürede sonuca ulaştı ve gençler akın akın Türkkuşu’na koşmaya başladı. Kurum, Vatan göklerine aralarında Atatürk’ün manevi kızı ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha GÖKÇEN’in de bulunduğu, birçok değerli insan yetiştirdi.
Peş peşe açılan paraşüt, planör, motorlu uçuş ve model uçak okulları, 10 Temmuz 1936’da hizmete giren İnönü Planör Kampı, 1937’de açılan Etimesgut Motorlu Uçuş Kampı ve aynı yıl yapılan Ankara ve İzmir Paraşüt kuleleri, binlerce gencimizi bir araya getirdi. Bu dönemde Türk Kuşu Öğretmenlerinden pilot E. Âli Yıldız, 12 Haziran 1938 günü 14 saat 20 dakika süren bir planör uçuşuyla dünya rekoru kırdı. Öğrencisi Ziya Aydoğan isimli pilotumuz THK’nın İnönü Eğitim Merkezi’nden Kayseri’ye kadar, 466 km’lik bir mesafeyi planörle uçtu.
Bu yıllarda THK’nın planör eğitimleri için gerekli olan planörler, Kurum’un Akköprü Atölyesi’nden sağlanıyordu. Bu atölyede 1940 yılına kadar yüzlerce planör üretimi, motor ve planör onarımları yapıldı. 1940 yılı sonlarında ise Akköprü’de sınırlı bir kadroyla çalışan atölye fabrika haline getirildi ve burada İngiliz Miles Magister eğitim uçaklarının seri montajına başlandı. 1939-1941 yılları arasında 2. Dünya Savaşı öncesinde Genelkurmay Başkanlığının da isteğiyle Etimesgut Uçak Fabrikası kuruldu. 1944 yılında üretime başlayan ve çok geniş kapsamlı bir girişim olan Etimesgut Uçak Fabrikasında, Magister uçaklarının yanı sıra, THK-1, 3, 4, 7, 9, 13 planörleri ile THK-2, 5 ve 10 tiplerinde eğitim, sağlık ve nakliye uçakları üretildi.
Ülkemizde küçük atölyelerin yaptığı motor imalat denemeleri bir tarafa bırakılırsa, ilk motor fabrikasının THK tarafından Gazi Orman Çiftliği’nde kurulduğunu söyleyebiliriz. Bu fabrikanınçalışmaları 1951 yılına kadar sürdü ve dönemin getirdiği koşullar nedeniyle aynı yıl Makina ve Kimya Endüstrisine devredildi. Bu fabrika 1952’de tamamen kapatıldı, halen Türk Traktör Fabrikası olarak işletilmekte ve traktör üretimiyle ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır.
THK’nın 1925’ten bu yana havacılığın çeşitli dallarında yetiştirdiği Türk gençleri sadece sportif faaliyetlere katılmakla kalmayarak, yurt savunmasında da etkin rol aldı. Bunun en iyi örneği 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nda görüldü. Hava İndirme Harekâtına, o dönemde askerlik görevini paraşütçü olarak yapan ve Kurumun yetiştirdiği gençler katıldı. Harekât esnasında kurumun uçak ve pilotlarına da önemli görevler verildi.
THK o yıllarda, sanayii ve teknik faaliyetlerin yanında sportif alanda çok ciddi bir vizyon ortaya koyarak ve kurulduktan 4 yıl sonra 1929’da havacılık faaliyetlerinin dünya çapında gelişmesini sağlayan ve sportif havacılık sahasında uluslararası tek ve en üst organ olan Uluslararası Havacılık Federasyonu’na (FAI) üye olduk. O günden bugüne gelişmiş alt yapısı ve yetişmiş kadrolarıyla Türkiye’nin Milli Hava Sporları Kontrol Otoritesi (NAC) unvanını taşır. Bu nedenle THK, Türkiye’nin resmi ulusal ve uluslararası şampiyona düzenleme yetkisine sahip, Dünya ve Avrupa Şampiyonaları gibi Birinci Kategori yarışmalara gönderilecek Milli Takım Sporcularını belirlemeye yetkili, uluslararası diğer resmi yarışmalara katılmak isteyen sporculardan hak edenlere FAI lisansı verebilen, Türkiye’de düzenlenen resmi organizasyonlarda elde edilen dereceleri ve rekorları tescil etmeye yetkili tek resmi kurumdur. Her yıl, FAI takvimine uygun olarak sportif havacılığın bütün branşlarında ulusal ve uluslar arası şampiyonalar ve yarışmalar düzenlemekteydik ancak Covid-19 pandemisi nedeniyle 2020 yılından itibaren bu faaliyetlerimize ara verdik. Türk Hava Kurumu aynı zamanda EAS’ın (EuropeanAirsports) 1989 yılından beri üyesi. EAS; FAI ile birlikte sivil havacılık ve elemanlarının çıkarları içinçalışmaktadır.
THK 1997’de FAI tarihinde bir ilk olarak tüm hava sporlarının yarıştığı 1. Dünya Hava Oyunlarını gerçekleştirdi. Olimpiyatlardan sonra katılımcı açısından dünyanın en büyük yarışması olan bu oyunlar sayesinde amatör havacılığa kazandırdığımız sadece Kapadokya ve Fethiye Babadağ bölgesinde yılda ortalama %80’i yabancı turist olmak üzere 750 bin ziyaretçi, balon turu yapıyor veya yamaç paraşütüyle uçuyor. Bu faaliyetler, ülke turizmine bir yılda -konaklama, yeme-içme hariç- 100 milyon dolar civarında gelir getiriyor.
THK çatısı altında Türkiye’de Sportif Havacılığın istisnasız tüm branşları ve disiplinleri icra edilmektedir. Bünyemizde her branşın bir okulu bulunmaktadır. Her yıl THK Havacılık Eğitim Merkezleri başta olmak üzere Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullardaki havacılık kol ve kulüplerinde, Halk Eğitim Merkezlerinde ve THK tarafından yurdumuzun çeşitli bölgelerinde açılan bölgesel kurslarda binlerce sporcu yetiştirilmektedir.
THK; 1953 yılından itibaren 1950 yılında kurulan Uluslararası Havacılık Öğrencileri değişim Ajansının (IACEA-International AirCadet Exchange Agency) aktif üyesi olmuştur. IACE programı ülkelerin havacılıkla ilgilenen gençlerini bir araya getirmek, havacılık deneyimlerini ve tutkularını birbirlerine aktarmak, değişik ülkelerin sosyal ve kültürel yönleri ile havacı gençlerin tanımasını sağlamak amacına yönelik olarak yılda on beş gün süre ile havacılıkla uğraşan gençlerin karşılıklı olarak ülkeleri ziyaretlerini kapsamaktadır.
Ülkemizin havacılık alanındaki kalifiye eleman ihtiyacını karşılamak amacıyla 2011 yılında THK Havacılık Vakfı tarafından “Türk Hava Kurumu Üniversitesi” kurulmuştur. Türk Hava Kurumunun havacılık alanındaki eşsiz tecrübe ve kabiliyetlerini akademik dünya ile bütünleştirmeyi amaçlayan Üniversite bünyesindeki fakülteler ve yüksekokullar ile havacılık sektörüne istihdam imkânı sağlamaktadır.
Türk Hava Kurumu, havadan yangın söndürme imkân ve kabiliyetini ülkemize kazandıran ilk ve tek ulusal kurumdur. Kurum ormanlarımızın yangınlara karşı korumasında ülkenin dört bir tarafında 1985 yılından itibaren havadan yangın söndürmüş ve bu faaliyetleri yürütürken şehitler vermiştir. Yıllarca bu hizmeti sürdüren Kurum 1985 – 2017 yılları arasında 5.697 orman yangınına 25.118 saat uçuş yaparak müdahale etmiştir. Kurum, 6 ton su atma kapasitesine sahip 9 adet amfibik havadan yangın söndürme uçağı ile orman yangınlarıyla mücadeleye yönelik başarılarıyla ülkemiz sınırlarının dışında da takdir toplamıştır. Kurum başta Kıbrıs, Arnavutluk, Libya, İtalya ve Kore’de orman yangınlarına yönelik başarılı ve etkin görevler icra etmiştir. Kurum bu hizmetlerin yürütülmesi için kalifiye personel yetiştirmiş, bakım ve onarım tesislerini ayakta tutmuştur.
Kurum, 17 adet hava ambulans helikopterleri ile 2013 yılından beri Sağlık Bakanlığı nezdinde yurdumuzun her köşesinde acil hasta ve yaralıları 7/24 en yakın sağlık kuruluşlarına süratle ulaştırmaktadır.
THK Şubelerine kayıtlı 13-25 yaş aralığında 10 binin üzerinde genç kanadımız var. Genç kanatlarımız ile hem faaliyetlerimizi daha enerjik bir şekilde yapıyoruz, hem de gençlerimizin sosyal çalışmalara katılımını sağlarken aynı zamanda da gökyüzüne yeni kanatlar kazandırıyoruz.
İnsansız Hava Araçlarının (İHA); askeri, sivil (hobi ve ticari) ve bilimsel amaçlı profesyonel kullanımlarının ülkemizde ve tüm dünyada hızla arttığı, hatta önümüzdeki yıllarda bu konunun daha fazla gündem oluşturacağı değerlendirilerek 2017 yılından beri İHA kursları düzenliyoruz. İHA sertifikası verme yetkisine sahip THK bu konuda da yine Türkiye’deki öncü kurumlardan biridir. Kurum 1930’lu yıllardan beri edindiği model uçak, radyo kontrollü model uçak ve roket tecrübesi ile İHA kurslarını hem teorik hem de uygulamalı olarak vererek bu konuda da becerisini, öncülüğünü ve kabiliyetini ortaya koyuyor.
Türk Hava Kurumu; Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı) ve T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yürütücülüğünde, Türkiye’de milli teknolojinin geliştirilmesi konusunda kritik rol oynayan birçok kuruluşun paydaşlığıyla düzenlenen dünyanın en büyük festivali TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’ne 2018 yılından beri katılmakta, imkân ve kabiliyetlerini gözler önüne sermektedir. Kurum ayrıca Avrasya’nın her yıl gerçekleştirilen lider uluslararası sektör etkinliği olan WIN EURASIA Fuarı’na da katılmaktadır.
Türk Hava Kurumu, 96 yıldır kadirşinas milletimizin cömert desteği ve sizlerin yardımıyla binlerce gencimize kanat olmuş, yüzbinlerce insanımızı havacılıkla buluşturmuş ve Türk Havacılığına yön vermiştir. Kurumuzun köklü geçmişinin ve başarılarının, kamuoyu ve paydaşlarımız nezdinde hak ettiği şekilde tanıtımı ve temsilinden Türk Hava Kurumu Ailesinin önemli ve ayrılmaz birer parçası olan siz değerli Şube Başkanlarımızın destek ve çabası çok önemli olmakla birlikte; ülkemiz havacılığının gelişimi ve gençlerimiz arasında havacılığın bir tutku ve bir umut olması için de büyük önem arz etmektedir.”
