Özel ve önemli günlerimizden biri olan bayramlarda genellikle beslenme alışkanlıklarının dışına çıkılmaktadır. Kurban Bayramı’nda ise et tüketimi ciddi oranda artmaktadır. Ancak özellikle bu dönemde kronik hastalıklara sahip ya da risk grubunda olan bireyler, ileri yaştaki bireyler ve çocuklar bu konuda daha dikkatli olmalıdır. Bayram boyunca kırmızı et tüketiminin artmasına bağlı kalp-damar hastaları, diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastaları risk altındadır. Ancak buradan sadece bu gruptaki bireyler dikkat etmelidir algısı çıkarılmamalı, her gruptaki bireyin dikkatli tüketimde bulunması gerekmektedir.
Kurban Bayramı İçin Tüketim Önerileri
- Veteriner kontrolü olmayan ve uygun koşullarda kesilmeyen kurbanlık hayvanlardan insanlara tenya, salmonella, tüberküloz, şarbon gibi hastalıkların bulaşma riski yüksektir. Bu nedenle sağlıklı ve profesyonel kesim şartları uygulanmalıdır.
- Bayram günü kesilen hayvan eti hemen, birkaç saat içinde pişirilerek tüketilirse; hem pişirmede hem de sindirimde zorluk yaratır. Midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara neden olur. Özellikle mide rahatsızlıkları çeken bireyler, eti 24 saat bekletmeden tüketmemelidir.
- Etler; büyük parçalar şeklinde değil ancak kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp, tek pişirimlik miktarlara bölünüp, buzdolabı poşetlerine koyularak buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Buzdolabında -2 santigrat derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede daha uzun süre etler saklanabilmektedir.
- Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler, yine buzdolabının alt raflarına indirilerek çözdürülmeli, çözdürülen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalıdır.
- Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işlemi yapılmamalıdır.
- Pişirme yöntemi olarak; haşlama, fırınlama veya ızgara yöntemi tercih edilmeli, kızartmalardan ve kavurma yönteminden kaçınılmalıdır.
- Etler, C ve E vitaminini içermezler. Bu nedenle etlerin mutlaka sebzelerle birlikte pişirilmesi veya etlerin yanında C vitamininden zengin sebze-salata-taze sıkılmış meyve sularının tüketilmesi oldukça önemlidir.
- Etler mangal yapılacaksa, kömürleşecek şekilde kızartılmaması gerekir. Kömürleşen etler her zaman kanser riski taşımaktadır.
- Et kullanılarak yapılan sebze ya da kurubaklagil yemeklerine yağ ilave edilmemelidir.
- Etlerin yanında pirinç pilavı-makarna yerine bulgur pilavı, asitli içecekler yerine ayran-yoğurt tüketilmelidir.
- Kurban bayramında gelenekselleşen kavurmanın içine tereyağı veya kuyruk-iç yağı eklemeden, kendi suyunda, kısık ateşte pişirme yapılmalıdır.
- Bu dönemde sakatat tüketimi de artmaktadır. Ancak özellikle kolesterol hastaları ile kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler sakatat tüketmemelidir.
- Günlük 2-2,5 litre su tüketimine özen gösterilmelidir.
- Gün içinde mutlaka yürüyüş yapılmalıdır.
Sağlıklı ve mutlu bayramlar dilerim.
Dyt. LADEN HEKİMOĞLU