Tosyalı Ali Kanat’ın, tarihi evinin kapısında 95 yıldır ahşap kilit kullanılıyor. Kilitdin kendi de ahşaptan mamül anahtarı tam 25 santim!
MEHMET ULUSOYLAR
Tosya Karabey köyündeKİ 95 yıllık evin güvenliği ahşap kilitle sağlanmaya devam ediyor.
Evin sahibi Ali Kanat (73), köylerinin Anadolu’ya ilk gelen Türkler tarafından kurulduğunu söyledi. Köylerinde bulunan kültürel zenginliklerden kuruluş tarihini tahmin edebildiklerini dile getiren Kanat, “Köyümüzde birçok sanatkar yaşamış. Eski ustalarımızın yaptığı bazı el emeği göz nuru eserler, günümüzde de kullanılmaktadır. Bunlardan biri de tamamen ahşaptan yapılmış kilit ve anahtarıdır” dedi.
Bu kilidi ilk olarak 95 yıl önce köylerinde yaşayan ahşap ustası İsmail Akkiraz’ın yaptığını bildiren Kanat, “O zamanlarda demir kilitler köyümüzde pek yoktu. Ahşap kilitler ev, ambar ve ahırlarda kullanılıyordu. Teknolojinin gelişmesiyle evler betondan yapılmaya başlandı. Ahşap kilitlerin yerini demir kilitler aldı” diye konuştu.
Çalışma amacıyla ayrıldıktan sonra emekli olup köye dönenlerin yeni yaptıkları evlerin kapılarına eski ahşap kilitleri takmak istemesiyle kilitlerin kıymete bindiğini dile getiren Kanat, yapan usta kalmadığı için eski kilidin takılı olduğu kapıların alınıp tamir ettirilerek yeniden kullandığını anlattı.
Eskiden sadece kapıda bir kilit olarak baktıkları ahşap kilitlere şimdi tarihi ve kültürel bir değer gözüyle baktıklarına dikkati çeken Kanat, şunları kaydetti:
“Bu tarihi kilitlerin adını duyanlar, köyümüze gelerek kilidi takılı olduğu kapı ile satın almak istiyor. İlk önceleri birkaç yüz liraya sattığımız kilitleri talep çoğalınca daha da değerlensin diye artık satmaz olduk. Geçenlerde Ankara’dan köyümüze gelen bir profesör, bu eserlerin parasını verip üniversitelerinde sergilemek istediklerini söyledi. Ben de paranın her şey olmadığını, bu kilidin bana babamdan miras kaldığını belirterek satmadım. Babamın bana miras bıraktığı bu eseri ben de çocuklarıma, torunlarıma devredeceğim. Asla satmamaları şartıyla tabi.”
Kanat, ahşap kilidin anahtarının 25 santimetre uzunluğunda olduğunu sözlerine ekledi. AA
