Özel Kastamonu Anadolu Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Niyazi Diri, Covıd-19 geçiren çocuklarda MIS-C (multisistem inflamatuar sendrom) hastalığına dikkat çekti ve Kastamonu’da da bu hastalıkla ilgili kayda değer artışların yaşanmaya başladığını açıkladı.
Bazı çocukların COVID-19 enfeksiyonunu hiçbir belirti olmadan, diğer bir ifade ile “asemptomatik” geçirmesinin ya da aile üyelerinin enfekte olduğu dönemde çocuğun hafif belirtileri olması nedeniyle test edilmemesinden dolayı, o dönemde tanı konulmamış olmasının çocuğun MIS-C geçirmeyeceği anlamını taşımadığını belirten Uzm. Dr. Niyazi Diri, “MIS-C, hastanede yapılacak bazı testler sonucunda kesin tanı konularak, hızlıca tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. Bu hastalık kalbin dolaşımını sağlayan koroner damarlarda sorun oluşturarak kalp fonksiyonlarını bozabilir. Bu nedenle başta çocuk sağlığı ve hastalıkları, çocuk enfeksiyon hastalıkları ve çocuk kardiyolojisi gibi birden fazla bölüm tarafından multidisipliner takibin yapılması ve gerekli tedavilerin düzenlenmesi çok önemli” dedi.
“BUGÜNLERDE COVID-19 KAYNAKLI
ÇOCUK VAKA SAYILARININ EN FAZLA
OLDUĞU DÖNEMİ YAŞIYORUZ”
Çin’de ortaya çıkarak tüm Dünya’yı etkisi altına alan ve sürekli mutasyonlar kazanmaya devam eden koronavirüse maruz kalan çocuklarda, virüsün bağışıklık sistemini tetiklemesine bağlı olarak MIS-C, yani “multisistem inflamatuar sendrom” gelişebildiğine dikkat çeken Özel Kastamonu Anadolu Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Niyazi Diri, ailelere şu önemli bilgi ve uyarılarda bulundu: “Çocuklarda multisistem inflamatuar sendrom (MIS-C), Covid-19 hastalığı ile bağlantılı olduğu düşünülen ciddi bir durumdur. Salgının başlangıcında çocukların çok az etkilendiği düşünülüyordu. Ancak son zamanlarda Covıd-19 enfeksiyonunu semptomatik veya hiçbir belirti olmadan, diğer bir ifade ile ‘asemptomatik’ geçirmesi sonrası genellikle 2 hafta ile 4 hafta içerisinde bazı çocuk hastalarda MIS-C tablosu ortaya çıkabiliyor. Bugünlerde COVID-19 kaynaklı çocuk vaka sayılarının en fazla olduğu dönemi yaşıyoruz. MIS C hastalığı aslında COVID-19 hastalığının ciddi bir komplikasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hastalık COVID-19 geçiren her çocukta oluşmaz, hangi çocukta gelişeceğine dair başta epigenetik faktörler olmak üzere bilinmeyen birçok faktör vardır.
“HASTALIK BELİRTİLERİNE DİKKAT EDİLMELİ”
Bu hastalık nadir görülmesine rağmen, ciddi bir durum olması nedeniyle bulgularının iyi bilinmesi, ailelerin hekimlere yardımcı olması noktasında önemli. Önceden geçirilmiş (genellikle 2-4 hafta önce) veya yeni geçirilmekte olan COVID-19 enfeksiyonu ya da COVID-19 enfekte kişi ile temas öyküsü olan kişilerde dirençli ateş başta olmak üzere aşağıdaki bulguların bir kısmının olması durumunda bu hastalıktan şüphelenilerek hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor: Bunlar sırasıyla; 24 saatten uzun 38 derecenin üzerinde dirençli ateşin varlığı, göğüs ağrısı, öksürük, solunum sıkıntısı, baş ağrısı, bilinç durumunda değişiklik, konvulzyon, kaşıntı, kızarıklık, çilek dili, kollar ve bacaklarda şişlik, ciltte soyulma, gözlerde kızarıklık, kas ağrıları, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı gibi mide bağırsak sistemi ile ilgili bulgular, vücutta döküntülerin olması, tansiyon düşüklüğü ve dolaşım bozukluğudur.
Bu belirtiler haricinde aşağıdaki bulgular tespit edilirse durumun daha acil ve ciddi olduğu akla gelmelidir.
MIS-C’nin acil durum işaretleri: Şiddetli karın ağrısı, Nefes almada zorluk, Soluk, gri veya mavi renkli cilt, dudaklar veya tırnak yatakları, Yeni gelişen konfüzyon (sersemlik hali) ve Uykuya meyil.
Hastalık belirtileri gösteren çocukların vakit kaybetmeden hekime başvurmaları hastalığın tanı ve tedavi sürecini olumlu etkileyecektir. Kawasaki başta olmak üzere pek çok sistemik hastalık belirtileri MIS-C hastalığı ile benzerlik gösterdiğinden tanı konulması zordur. Bu nedenle belirtilerle birlikte hekiminiz tarafından istenecek tetkikler, hasta yakınının vereceği düzgün öykü ve geçirilmiş COVID-19 tespiti tanıda yardımcı olacaktır.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
MIS-C tanılı çocukların çoğu hastanede multidisipliner yaklaşım ile tedavi edilmelidir. Bazılarının pediatrik yoğun bakım ünitesinde tedaviye ihtiyacı olabilir. Tedavi, semptomların tipine, şiddetine ve vücudun hangi organlarının ve bölümlerinin etkilendiğine göre değişir.
MIS-C HASTALIĞI TEKRAR EDER Mİ?
Şu ana kadar bildirilmiş tekrarlayan MIS-C vakası yok. MIS-C COVID-19 enfeksiyonu komplikasyonudur ancak COVID-19’un aksine bulaşıcı bir hastalık değildir.
MIS-C ÖNLENEBİLİR Mİ?
Hastalığı engellemenin tek bilinen yolu çocuğunuzun Covid 19 geçirmemesidir. Bazı ülkelerde 12-18 yaş grubu çocuklara aşı yapılmasına onay verildi ancak ülkemizde şu an için 18 yaş üstü bireyler aşı olabiliyor. Çocuğunuzun temas ettiği erişkinlerin aşı olması önemli. Bu salgın döneminde; Sosyal mesafeye dikkat edilmeli, kalabalık ortamlarda maske kullanılmalı, el hijyeni ve genel hijyen kurallarına dikkat edilmeli (ılık su ve sabun kullanarak en az 20 saniye), burnunuza, gözlerinize ve ağzınıza dokunmaktan kaçının.
KASTAMONU’DA DİKKATE DEĞER ARTIŞ VAR
Çocukluk çağı MIS-C hastalık görülme sıklığı az olsa da; Kastamonu ilimizde son zamanlarda tanısı konulmuş MIS-C vakaları görülmekte ve dikkate değer artış olduğu görülmektedir.”