Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi olarak 02.04.2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına sunulan teklif, TBMM Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sonucu yürürlük ve yürütme maddesi dahil 15 maddeden oluşan teklif, 15.04.2021 tarihinde 7316 Kanun numarasıyla kanunlaşmıştır. Cumhurbaşkanlığına onaylanmak üzere gönderilmiş olan 7316 sayılı Kanun, Cumhurbaşkanlığınca onaylanarak 22.04.202 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir.
Bahsi geçen Kanunun (7316 sayılı) 10 uncu maddesi, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Hakkında Kanunun (5510 sayılı) Ek 17 nci maddenin birinci fıkrasın değiştirilmesine ilişkin hükümleri içermektedir.
Değişiklik hükmünün daha iyi anlaşılabilmesi için fıkranın değişmeden önceki (mevcut) halinin ve değişmeden önceki (mevcut) haline ait madde gerekçesinin bilinmesinde fayda bulunmaktadır.
Resmi Gazetenin 27.03.2018 tarihli ve 30373 (2.mükerrer) sayısında yayınlanan 21.03.2018 tarihli ve Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında 7103 sayılı Kanunun 01.04.2018 tarihinde yürürlüğe giren 70 inci maddesiyle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Hakkında Kanununa (5510 sayılı) Ek 17 nci madde olarak ilave edilen maddenin birinci fıkrası metni ve madde gerekçesi dünkü 22.04.2021 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Kanunla (7316 sayılı) değişmeden önceki hali şu şekildeydi:
Ek Madde 17, Fıkra Bir; “Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.”,
Madde Gerekçesi ise; Madde ile, “5510 sayılı Kanuna eklenen ek 17 nci maddede, uygulandığı dönem ve aylarda gerekli koşulların sağlanması ve ilgili olduğu ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla yararlanılamayan teşvik, destek ve indirimlerden yararlandırılması, yararlanılmış teşvik, destek ve indirimlerin bir başkası ile değiştirilebilmesi, maddenin yürürlük tarihini takip eden ay başından itibaren bir ay içinde Kuruma yapılacak müracaatlarda bu maddenin yürürlük tarihinden önceki dönemlere ilişkin olmak üzere prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanabilme imkanı getirilmesi, geriye dönük yararlanılması gerektiği tespit edilen teşviklerin ödeme ve mahsup usullerinin belirlenmesi, kamu giderlerinin artmasının önüne geçilmesi ile geriye yönelik finansal belirsizliğin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.”,
Şeklindeydi.
Bu şekilde, geçici maddeyle değil ek maddeyle ve sürekli olarak uygulanmak üzere yürürlüğe konulmuş olan söz konusu maddenin değiştirilmesini de kapsayan yukarıda sözü edilen Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (7316 sayılı) 10uncu madde “Geriye yönelik teşvik uygulamalarının süreklilik arz etmesi Hazine veya finansmanını sağlayan kurumun ya da fonun yükünün artmasına sebebiyet vermekte ve uygulamada karmaşaya neden olmaktadır. Bu nedenle maddeyle, geriye yönelik teşvik uygulamasının kaldırılması amaçlanmaktadır.” Gerekçesiyle, birinci fıkrası değiştirilmekte, Kanunun değişiklik madde metni okunduğunda bir başka anlatımla birinci fıkranın yürürlükten kaldırıldığı görülmektedir.
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (7316 sayılı) 10 uncu maddesiyle mevcut 17 nci maddenin birinci fıkrasında değişiklik yapan metnin içeriği aynen; “Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmayan ay/dönemler için geriye yönelik prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılamaz, yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimler başka bir prim teşviki, destek ve indirim ile değiştirilemez.” Şeklindedir.
Öncelikle Ülkemizde Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Hakkında Kanunun (5510 sayılı) 4/1-a maddesi (eski SSJK’lı) kapsamında özel sektör işyerlerinde çalışanlara yönelik halen uygulanan çok sayıda teşvik, destek, indirim mevcuttur. Hatırlatmak bakımından; Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda (5510 sayılı) Dört [(Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortası İşveren Hissesinden 5 Puanlık İndirim, Madde 81/1-ı), (Yurtdışına Götürülen/Gönderilen Sigortalılar İçin Uygulanan 5 Puan İndirim, Madde 81/1-i), (İlave 6 Puanlık İndirim Madde 81/1-j), (Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar Uyarınca Uygulanan Teşvik, Ek Madde 2)]; İşsizlik Sigortası Kanununda (4447 sayılı) Dokuz (Md.50, Ek Madde 3, 7, Geçici Madde 10, 15, 19, 26, 27, 28); İş Kanununda (4857 sayılı) Bir Madde 30); Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanunda (5746 sayılı) Bir (Madde 3); Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanununda (5225 sayılı) Bir (Madde 4, 5, 6); Sosyal Hizmetler Kanununda (2828 sayılı) Bir (Ek Madde 1); Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununda (3294 sayılı) Bir (Ek Madde 5); İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda (6331 sayılı) Bir (6331 Kanun Madde 7, 4447 Kanun Ek Madde 4 ile),
Olmak üzere toplam 19 (on dokuz) adet teşvik, destek, indirim uygulaması bulunması, bu kadar teşvik, destek, indirimin içerisinde sigortalının yararlanması gereken en uygun teşvik, desteğin belirlenmesinin cari ay içerisinde her zaman mümkün olmaması, bunun yanında, sigortalının faydalanması gereken en uygun teşvik, destek, indirim seçilmiş olsa bile, en uygun teşvik, destek, indirimin 01/07/2021 tarihinde Ülke genelinde tamamen geçilmiş olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasına yüklenmesinde sorunlar yaşanabilmesi nedenleriyle,
5510 sayılı Kanunun Ek 17 nci maddesinin birinci fıkrasının mevcut halinin değiştirilmeyerek aynen muhafaza edilmesi, şayet değiştirilecek olması halinde ise değişikliğin 6 (altı) ay yerine 1 (bir) ay olarak yapılması belirtilen sorunlara çözüm olması açısından yerinde ve uygun olacaktı.
Bu arada, COVİD-19 zorlayıcı nedeninden kaynaklı 31.03.2021 tarihinde bittiği ve bir daha uzatılmayacağı açıklanmış olan kısa çalışmanın,2021 yılı 01 Nisan ila 30 Haziran arası uzatıldığı 21.04.2021 tarihli Cumhurbaşkanı açıklamalarından anlaşılmaktadır. Bu uzatmaya ait Cumhurbaşkanlığı Kararının, bir iki gün içerisinde Resmi Gazetede yayınlanması beklenmektedir. Kısa çalışmanın uzatılması, pandemi sürecinde istihdamı koruma tedbirlerinden birincisi olması adına (diğeri nakdi ücret desteği karşılığı ücretsiz izin uygulamasıdır) geç alınmış veya açıklanmış bir karar olsa da sevindiricidir. Hayırlı olması dileğiyle…
İş, Sosyal Güvenlik ve İşkur konularındaki sorularınız beklenmektedir.
[email protected] 0(532)406 87 79
Raşit ULUBEY
İş, Sosyal Güvenlik,
İşkur Uzmanı ve Danışmanı
