Kastamonu Basın Tarihinde kadın gazeteci yazar olarak önemli bir yere sahip, gazetemizin de yazarlarından Mine Akçakoca Özgür, ilimizde kimya mühendisliğinin yanı sıra kalemiyle de hizmetlerini taçlandırıyor. Ocak 2020 ayının sonlarına doğru göndermek lütfunda bulunduğu Yüreğime Değdi(n) Kastamonu (İstanbul 2010, Ege Basım, 248 s. Heyamola Yayınları Türkiye’nin Kentleri Dizisi:18) bir Kastamonu senfonisi gibi yüreğime beynime işledi. Sözlü tarih, gezi kitabı, deneme, inceleme karışımı bir eser. Oturup yazmak için bu şehirde en az yirmi yıl yaşamak gerek. Babasının görev yeri dolayısıyla 1948’de geldiği bu şehrin artık öz hemşerisi olmuş. Onun Kastamonu kültürü, doğal güzellikleri, tarihî değerleri, turistik donatımı hakkında yazdıklarının önemli bir bölümünü birçok Kastamonulu bilmez.
Kitap gerek tasarımı gerekse yazı ve resimleriyle tam bir Kastamonu şehrengizi, bilgi şöleni. Kitabın başında, ön sözde Kastamonulu yazar, rahmetli M. Emin Değer onu “Bir Cumhuriyet Kadını” olarak niteliyor. Kişiliğinin nirengi noktalarını ortaya koyuyor. Bölüm başlıkları şöyle:
Beş Bin Yaşındaki Kent (19-43)
Evlerde Yaşayanlar, Yaşananlar (44-75)
Helva Çekenler (76-96)
Doğası da İnsanları Gibi Etkileyici (97-129)
Kadınlar Bağımsızlık Mücadelesi’nde (130-158)
Boğazına Düşkün Olmayan Pek Nadir (159-172)
Yüzümü Sanata Döndüm (173-189)
Tarihin Kapılarını Aralıyorum (190-216)
Kentin Ruhuna Yolculuğum Sürecek (217-247)
Akıcı bir üslupla kaleme alınan kitapta Kastamonulu pek çok şahsiyeti hizmetleriyle, anılarıyla tanıyor ayrıca birçok doğal, tarihî ve kültürel zenginliği, olayı yeniden yaşıyoruz. Bakınız yayım sırasına göre gözümüze çarpan şahsiyet ve olaylar, kültürel değerler neler?
Kişiler: Atatürk, Şerife Bacı, Zekiye Hanım, Rıfat Ilgaz, Kimsesiz Seyin Bey, Bilal Tekeli, Mehmet Uzunahmetoğlu, Sabahat Kalyoncu, Kel Mahmut/Nihat Dicle, Rahime/Halime Kaptan, Nilgün Ilgaz, Tarık Akan, Naim Şen, Nahit İğdirli, Sabiha İzbeli, Halime Esen, Hacer Dicle, Betül Tarıman, Bilge Öngöre, Basri Yavuz, Mirliva Sadık Paşa, Hasan Yavuz Köse, Rafet Küllüoğlu, Safiye Kızılkaya, Vali Avni Doğan, Turhan Topçuoğlu, Mehmet Sayan, Osman Baymak, Yahya Akengin, Mehmet Zeki Akdağ, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Bakan Murat Başesgioğlu, İhsan Ozanoğlu, Orhan Dağlı, Turgut Özakman, Hamamcı Kadı Salih Reis, Halime Çavuş, Vedat Tek, Mehmet Âkif Ersoy, Hüsnü Açıksöz, Prof.Dr. Ünsal Yavuz, Hakkı İnan, Nebahat İnan, Akkaftan, Halimî Çelebi, Hayreddin Evhad, Baltacı Mehmet Paşa, Andelibî, Şeyh Şaban-ı Velî, Benli Sultan, Leyla Saz, Oğuz Atay, Orhan Şaik Gökyay, Mümin Meydanî, Sarı Recep, Hüseyin Üster, İrfan Kurt, Tekeli Kardeşler, Candaroğulları, Prof.Dr. Bahri Gökçebay, Nasrullah Kadı, Vali Enis Yeter, Ahmet Gökoğlu, Işık Kansu, Prof.Dr. Erendiz Atasü, Mehmet Faraç, Duygu Asena, Dr. Mustafa Eski, Turgut Yılmaz.
Olaylar, Kültürel Değerler: Kastamonu çekme helvası, Şapka ve Kıyafet Devrimi, 10 Aralık 1919 ilk kadın mitingi, 534 tescilli konak, Ilgaz ve Küre Dağları, 135 km. Karadeniz sahili, sürgün saat kulesi, etli ekmek, köçeklik, Sarı Yazma Festivali, Hababam Sınıfı, su değirmenleri, Ramazan gelenekleri, tombala, mahalle evi, el dokumacılığı, çarşaf bağcılığı, ahçap işçiliği, oyacılık, oymacılık, Liva Paşa Konağı, Münire Medresesi, El Sanatları Çarşısı, bakırcılık, ebru, el baskısı, Tosya çakısı, sepetçilik, Telli Kavak şiiri, Azdavay çiftetellisi, Azdavay bebeği, Şeytan Çık oyunu, Küre Dağları Millî Parkı, Küre’de maden kazası, Küre kızak yarışları, İstiklal Madalyalı ilçe İnebolu, Cephane Yolu/İstiklal Yolu, Ecevit Hanı, Şapka Müzesi, Çanakkale türküsü, ekşili pilav, etli ekmek, banduma, üryani eriği, dibek kahvesi, pastırma, sucuk, salep, safran, sarımsak, Sepetçioğlu zeybeği, Tiridine Bandım, Heyamola, bağlama yapımı, Kastamonu kalesi efsaneleri, Kent Tarihi Müzesi, Pembe Han, Kastamonu Üniversitesi.
Kitabın yeni baskısının yapılması hâlinde, bazı önerilerde bulunmak isteriz. Söz gelimi; Çanakkale türküsünün Ozanoğlu’nun annesinin bestesi olduğu bilgisinin düzeltilmesi gibi. Sağlığında kendisi Çanakkale Savaşlarına katılmış Küreli bir askerden duyduğunu yazmıştı.
Şuna kesinlikle eminim. Kitabın başından on sayfa okuyan sonuna kadar devam edecek ve mutlaka Kastamonu’ya gelecektir.Teşekkürler Mine Akçakoca Özgür…
NAİL TAN