SATIŞTA ÖN PLANA GEÇTİ
İngiliz ekonomisindeki yeri ve simgesel anlamı yüzünden kilit vurulmaması karara bağlanarak yönetimi İngiliz İflas Kurumu’na geçen 150 yıllık British Steel’in ayakta kalması için başlatılan çalışmada Cengiz Holding ön plana geçti.
ETİ BAKIR’I İNCELEDİLER
İngilizlerin Cengiz Holding’i detaylı olarak araştırdığı; Türkiye’de özelleştirmeden satın aldıkları ETİ Bakır ile ETİ Alüminyum şirketlerinin kat ettiği mesafeden etkilendikleri, bu olumlu tablo sayesinde Cengiz Holding’in masada etkili bir pozisyona kavuştuğu ortaya çıktı.
İngiliz ekonomisindeki yeri ve simgesel anlamı yüzünden kilit vurulmaması karara bağlanarak yönetimi İngiliz İflas Kurumu’na geçen 150 yıllık British Steel’in ayakta kalması için başlatılan çalışmada Cengiz Holding ön plana geçti.
Kuruluşu 150 yıl öncesine dayanan, Heathrow Havalimanı ve Olimpiyat Stadyumu gibi projelerde imzası bulunan, yaklaşık 5 bin kişinin çalıştığı British Steel İngiltere’nin simge şirketleri arasında yer alıyor.
OdaTV’nin haberine göre,bir buçuk asrı geçen tarihi sürecinde farklı firmalar tarafından alınıp el değiştiren British Steel’in ayakta kalmasını sağlamak amacıyla şirketin satışı için düğmeye basıldı.Yıllık 4.5 milyon ton ham çelik işleme kapasitesine sahip bu dev için yaklaşık 80’e yakın çelik üreticisi satın almak için girişimde bulundu. Daha sonra bu şirketler içinde yer alan Çin merkezli Jingye ile İngilizler masaya oturdu. Dünyanın yakından takip ettiği süreçte herkes resmi imzaların atıldığı açıklamasını beklerken İngiltere’den farklı bir ses geldi. Kulislerde yer alan haberlere göre satış sürecinde Çin merkezli Jingle pozisyonunu kaybetmek üzereydi ve onun yerine masaya davet edilecek isim de yüksek sesle söylenmeye başlamıştı. Bu firma ise Türkiye’den Cengiz Holding’ten başkası değildi.
ETİ BAKIR VE ETİ ALÜMİNYUM’U İNCELEDİLER
Cengiz Holding CEO’su Ömer Mafa’nın Reuters’e yaptığı açıklamada, ‘’British Steel önemli bir varlık ve biz de gelişmeleri yakından izliyoruz. British Steel’in tamamına teklif vermeye hazırız’’ dedi. Birden Türkiye merkezli Cengiz Holding, asırlık İngiliz devi için önemli bir pozisyon kazanırken, sürecin nasıl bu noktaya geldiği de merak konusu oldu. İşte bu noktanın cevabı arandığında İngilizlerin Cengiz Holding’i detaylı olarak araştırdığı; Türkiye’de özelleştirmeden satın aldıkları ETİ Bakır ile ETİ Alüminyum şirketlerinin kat ettiği mesafeden etkilendikleri, bu olumlu tablo sayesinde Cengiz Holding’in masada etkili bir pozisyona kavuştuğu ortaya çıktı.
OdaTV haberinde İngilizleri etkileyen ETİ Bakır ’daki tabloyu şöyle yansıttı:
ETİ BAKIR
– 2004 yılında özelleştirilen ve Cengiz Holding bünyesine geçen Eti Bakır Tesisleri, yılda 100 milyon TL zarar eden ve kapanma aşamasına gelen bir kurumdan Türkiye’nin en büyük şirketleri arasına girdi.
– Özelleştirme sonrası yapılan yatırımlarla Eti Bakır son derece verimli hale gelerek, pek çok konuda Türkiye’nin önemli şirketleri listelerinde yer almayı başardı. Eti Bakır İSO’nun açıkladığı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında listenin 62. sırasında yer alıyor.
– Amerikalılar tarafından yapılan ve özelleştirildiğinde neredeyse çalışamaz durumda bulunan fabrikaya 635 milyon USD yatırım yapıldı. Saflık oranı yüzde 99,60 olan bakır artık yüzde 99,99 saflıkta üretilebiliyor.
– 32 bin ton olan yıllık üretim, yeni yatırımlarla birlikte 75 bin tona yükseltildi.
– Eti Bakır’da bugün 3 bin 161 kişi istihdam ediliyor. Dolaylı istihdam da eklendiğinde istihdam 10 bine kadar yükseliyor.
– Eti Bakır’a yapılan yatırımların yanı sıra 2022 yılının sonuna kadar 450 milyon USD daha yeni yatırım planlanıyor.
– Eti Bakır, Samsun, Küre ve Murgul tesislerinde şu ana kadar 2 milyon 900 bin metrekare alan rehabilite edilerek 8 milyon USD harcamayla 900 bin ağaç dikildi. 1.250.000 m2 alanın rehabilitasyon çalışması devam ediyor ve 650 bin ağaç daha dikilecek.
– Ülkemizin yıllık bakır ihtiyacı 435 bin ton, parasal olarak değeri 3 milyar USD’nin üzerinde. Eti Bakır ise şu anda ülke ihtiyacının 75 bin tonunu karşılıyor bu ise Türkiye’nin ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’sine denk geliyor. Bu da yılda yaklaşık 550 milyon USD üzerinde dövizin yurt içinde kalması anlamına geliyor.
Eti Bakır Mazıdağı Tesisleri
Eti Bakır kapsamında Mardin Mazıdağ’daki tesisleri de değerlendirmek gerekiyor. Bu kapsamda;
– Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri, 1 milyon 580 bin metrekarelik bir alanda 5 ana fabrika 17 yardımcı tesisten oluşuyor.
– Tesise yapılan 1.2 milyar dolarlık yatırım ile Türkiye’nin 270 milyon dolar metal ithalatı ile 350 milyon dolar gübre ithalatı ikame edilerek, toplamda 620 milyon dolarlık bir ekonomik değer yaratıldı.
– Tesiste yaklaşık 1500 kişi istihdam ediliyor.
– Eti Bakır Küre madeninde, bakır ile birlikte çıkarılan yan ürün pirit, Mazıdağı’na getirilerek işleniyor. Bu tesis sayesinde, Küre’de atık vasfında stoklanan pirit içindeki değerli metaller ekonomiye kazandırılıyor. Ayrıca metal geri kazanımı esnasında ortaya çıkan sülfürik asit, gübre yapımında kullanılıyor.
– Fabrika yılda 500 bin ton DAP veya müdahili fosfatlı gübre türevleri üretiliyor. Türkiye’nin 2018 yılında 380.000 ton DAP gübresi ithal ettiğini düşünürsek, bu tesis tek başına ithalatı ikame edecek.
– Entegre sistemde çalışan tesis, sıfır atık prensibinde çalışıyor.
– Tesis ihtiyacı olan elektrik üretimini de kendi imkanları ile sağlıyor.
– Mazıdağı’nın 2014 yılında 33 bin 70 olan nüfusu 2015’de 33 bin 930’a, 2016’da 33 bin 972’ye, 2017’de 34 bin 745’e ve 2018’de ise 35 bin 757’ye yükseldi.
– Projenin yapım aşamasında da 22 ülkeden 285 mühendis Mazıdağı’nda Türk mühendislerle birlikte çalıştı.
