Mine Akçakoca Özgür
Son bahar güneşi sarmış şehri. Rüzgar, dere boyundaki ağaç yapraklarıyla fısıldaşıyor. Cumhuriyet’in yükseklerden akan ırmak gibi yüreğimizi coşkuyla doldurduğu 29 Ekim’e, masmavi gülümseyen hava eşlik ediyor. Duygularımızı gökyüzüne bırakıyoruz. Rengârenk uçurtmalar gibi süzülüyor art arda.
Azimle, inançla, özgürlük duygusuyla, kararlılıkla 100 yıl önce ilan edilen Cumhuriyet’i kutlamanın kıvancını yaşıyoruz.
Mustafa Kemal’in önderliğinde, Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanmasının ardından TBMM 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırdı. 24 Temmuz 1923’te Lozan Barış Antlaşması imzalandı, 13 Ekim 1923’te ise Ankara, başkent ilan edildi.
29 Ekim günü Atatürk’ün, milletvekilleri ile görüştükten sonra TBMM’ye sunduğu “Cumhuriyet” önergesi kabul edildi. Böylece devletin yönetim biçimi Cumhuriyet, ismi ise “Türkiye Cumhuriyeti Devleti” oldu. Aynı gece bu ilan, atılan 101 pare top ile kutlandı. Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı oldu.
1924 yılında, Cumhuriyet’in ilanı şenliklerle kutlandı.2 Şubat 1925’te, Hariciye Vekaleti’nce (Dışişleri Bakanlığı) düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim’in bayram olması önerilirken, 19 Nisan’da TBMM tarafından kabul edildi. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925’ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde bayram olarak kutlanmaya başladı.
Bu kez 100. Yılı kutlamalarındayız. Kastamonu Valisi Meftun Dallı, Cumhuriyet Bayramı mesajında şöyle dedi:
“Biliyoruz ki vakit, ay yıldızlı bayrağımızın altında tek yürek, tek vücut ve tek millet olma vaktidir. Vakit, akıl ve gönül birliği vaktidir. Vakit, ecdattan teslim alınan mirası, geleceğimizin teminatı gençlere en iyi şekilde teslim edebilmek için gayret gösterme vaktidir”
Cumhuriyet’in 100. yılı kutlamaları kapsamında düzenlenen fener alayı; .Kışla Parkı’nda başlayıp, Şehit Şerife Bacı Anıtı’nda son buldu.
Sayın Vali’nin ifade ettiği gibi; tek yürek olmuş vatan sevdalıları ay yıldızlı bayraklarla gönül birliğiyle yürüdüler. Atalarımızın emanetine sahip çıktıklarının göstergesi, yürüyüşe katılan gençler ve hatta çocukların olması ve onların coşkularıydı.
Protokol ve vatandaşlar dilek fenerlerini gökyüzüne bıraktılar. Cumhuriyet’in 100. Yılında, Şehit Şerife Bacı Anıtı’nda bayraklarla yeryüzü, dilek fenerleriyle gökyüzü ala boyandı.
Geleneksel Yazma sanatçısı ve araştırmacısı Veliye Martı’nın geliştirdiği koleksiyonu, Atatürk ve Cumhuriyet konulu Fotoğraf sergisi, Cumhuriyet’in 100. Yılı Resim Şenliği ve Karaçomak Çayı’ndan off-road araçları geçiş yapması belleklerde yer etti.
Cumhuriyet Bayramı resmigeçit töreninde; Bayrak olduk, istiklali hissettik, istikbali izledik… Sevinç olduk, coşku dolduk, kalbimiz engin denizler gibi kabardı. Cumhuriyet’imizin 100.yılı ile onurlandık.
Polis Akademisi Başkanlığına bağlı Polis Bandosu tarafından Cumhuriyet’in 100. yıl dönümü etkinleri kapsamında düzenlenen “Zaferden Cumhuriyete Konseri” hayranlık uyandırdı. Polislerimiz; zor, özveri gerektiren mesleklerini yaparken, sanatçılığın ince ruhuna sahip olduklarını da gösterdiler.
Kastamonu Belediye Başkanı Op. Dr. Rahmi Galip Vidinlioğlu, Cumhuriyet’in 100. yıl mesajında;
“Yüce Türk Milleti hangi şartlarda olursa olsun sinesinden nice zaferler yeşertmeyi, nice kahramanlar yetiştirmeyi başarmıştır. 100 yıl önce Cumhuriyet, Türk Milleti’ne yeni bir umut bahşetmiş, yeni bir yol açmıştır” dedi.
Düzenlenen konserler, Cumhuriyet’in açtığı yolda ilerleyen gençlere nefes oldu. Panellerin yanı sıra Şapka İnkılâbı’nın ilan edildiği şehirde düzenlenen şapka defilesi ilgi gördü. Kastamonular Dayanışma Derneği (Kas-Der) Başkanı Remzi Şen, “Belediye Başkanımız, İstanbul’da gerçekleştirmiş olduğumuz Şapka Defilesinin Kastamonu’da da yapılmasını istedi. 41 şubesiyle Türkiye’nin e büyük sivil toplum kuruluşlarından biri olan Kas-Der olarak biz de, Cumhuriyetimizin 100. Yılına yakışır defile yapmak istedik” derken, kadın şapkalarının yanı sıra Kastamonu kasketi ile Bülent Ecevit ve Demirel’in şapkaları da ilgiyle izlendi.
Kastamonu Valiliği, Kastamonu Fotoğraf Sanatı Derneği (KAS-FOT) ve Kastamonu Ilgaz Anaokulu’nun işbirliğiyle hazırlanan Cumhuriyet Yaşında Bir Çocuk adlı fotoğraf sergisinin açılışı, Kastamonu Üniversitesi’nde Cumhuriyetin 100. yılı etkinlikleri çerçevesinde Eğitim Fakültesi ile Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Öğretim Elemanlarının hazırladığı karma sergi, Kastamonu Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Serhat Yılmaz’ı verdiği konferans ile etkinlikler çeşitlenip, değişik yaş gruplarına hitap edecek şekilde gerçekleşti
Yüzyılın en ilham verici haftasındayız. Kastamonu’da ağaç bazlı ürünler üreten bir fabrikada işçiler, Cumhuriyet’in 100. yılını fabrika içinde yürüyüş yaparak kutladı. Kastamonu Belediyesi bando takımı eşliğinde gerçekleşen yürüyüşte iş makineleri korteji de eşlik etti. İstiklal Marşı ve pasta kesimi ile kutlama devam etti.
Kurtuluş Savaşı’nda İnebolu Limanı’na gelen silah ve cephanenin Anadolu’ya sevk edildiği 95 kilometrelik güzergahta Binicilik ve Kültür Derneği üyeleri, at binerek, tarihi İstiklal Yolunu geçerken, Türkiye’nin çeşitli illerinden katılımcıların olduğu motosiklet kulubu de ‘İstiklal Sürüşü’nde son durağı olan Ankara Türkiye Büyük Millet Meclisi için yola çıktı.
“Eğilmez başımıza taç yaptık hürriyeti,
Zaferle kalbimize yazdık Cumhuriyeti…” diyor, dizelerinde, Şair Ömer Bedrettin Uşaklı.
Kastamonu, Cumhuriyet’imizin 100. yılını kutlarken tüm kurumları ve halkıyla elele verip, hürriyeti başına taç yaptığını da gösterdi, Cumhuriyeti kalbine yazdığını da…
Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlu olsun.