2020 yılının nüfus verilerine göre ortanca yaşın illere göre dağılımında “kıl payı” fark ile şampiyonluğu kaçırarak 81 il arasında “ikinci” sıradaydık, ilimizde her “100” kişiden19’u “65 ve daha yukarı yaş”, 2016 yılında bu oran “17” idi…
Yaşlı nüfusumuza “hizmet” konusunda ne aşamadayız?
(Pandemi dehlizinde oranın yaşlı nüfus “aleyhine” az da olsa değiştiğine şüphe yok…
En mağdur kesim 65 yaş üstü oldu nitekim.)
“Yaşlı nüfus” denildiğinde hayattan elini eteğini çekmiş, eleğini duvara asmış, tek derdi “sağlık” olan bireyler aklına geliyor kamunun büyük oranda…
Belediyelerin “yaşlı bakım merkezi” ismi altında sunduğu hizmetler misal; “kişisel bakım”, “banyo”, “yaşam alanının temizliği”, “çamaşır”, “yemek”, “sağlık”, “psikolog”.
Yaşlı vatandaşın kamudan “ekstra” hizmet alması için “elden ayaktan düşmesi” gerek şart gibi görünüyor…
Başının çaresine bakan yaşlı vatandaş, devletin yörüngesinde değil anlaşıldığı kadarıyla bu alanda.
Halk eğitim merkezlerinde vatandaştan gelen “talep” doğrultusunda kurs açıldığı için, o “örgütlülüğü” kim kaybetmiş ki Kastamonulu yaşlı nüfus bulsun…
Okuma yazma kursu açılırsa “öp başına koy”.
erek merkezi kamu kurumlarının gerekse yerel yönetimlerin ve illaki sivil toplum örgütlerinin “65 yaş” üstü olarak nitelenebilecek yurttaş kesimine ilişkin çok daha “hayati” projeleri hayata geçirmeleri elzem…
Projeksiyonu “pasif yaşlı nüfus” yanı sıra “aktif yaşlı nüfus” üzerine de yöneltmek gerek.
Hele ki Kastamonu’da…
Ülkemize örnek projelere imza atmak zorunda değil miyiz?
Not: Ülkemizde bir “ilk” yaşandı geçtiğimiz günlerde…
Karşıyaka Belediyesi, Ege Geriatri Derneği’nin desteğiyle “60 yaş ve üzeri bireyler” için “3. Yaş Üniversitesi” projesini hayata geçirdi.
Katılımın ücretsiz olduğu 3. Yaş Üniversitesi’nde haftada iki gün gerçekleştirilecek dersleri gönüllü öğretim üyeleri verecek, katılımcıların “nörolojik, psikolojik, ruhsal ve fiziksel” olarak aktif kalması sağlanacak, kuşaklar arasındaki ilişkiler güçlendirilirken bireyin edindiği bilgileri topluma yaymasına da aracılık edilecek, bireylerin gönüllülük ve sosyal sorumluluk bilinciyle sivil toplum kuruluşlarına destek olmasının da önünü açılacak…
“2021-2022 ders müfredatında ileri yaşta sık görülen hastalıklar, yaşlılığın psikolojik, sosyal ve hukuki boyutu, sağlıklı beslenmenin şifreleri, kentsel tarım ve botanik, ileri yaş almada fiziksel aktivite ve felsefe olmak üzere zorunlu teorik dersler olacak. Bunun yanı sıra psikodrama, İngilizce, İspanyolca ve öykü yazarlığı dersleri de seçmeli olarak sunulacak. 60 ve üzeri vatandaşlar hiçbir ücret ödemeden 3. Yaş Üniversitesi’ne kayıt olabilecek.”
İlki İzmir’de kuruldu…
İkincisi Kastamonu’da olsa ne güzel olur.
(İzmir’de “3. Yaş Üniversitesi” projesinin mazisi 2016’ya uzanıyor aslında, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Bölümü tarafından “Ege 3. Yaş Üniversitesi” (Ege Tazelenme) ismiyle yürütülüyordu, yerel yönetim katkısıyla farklı bir boyut eklenmiş oldu…
2016 yılından beri farklı üniversitelerden gönüllü akademisyenlerce verilen derslere hayran olmamak elde değil, “arkeoloji, halk sağlığı, mitoloji, palyatif bakım, hastalıkta ve sağlıkta bakım, psikoloji teorik derslerinin yanı sıra psikodrama, tango, halk dansları, örgü, aikido, yoga, metin atölyesi…”.
Kastamonu yıllar yılıdır “geriatri merkezi” olma iddiası taşıyor…
Sözde kalan ne fikirler ne fikirler.
Bir yerinden başlamak lazım…
İzmir’den ne eksiğimiz var?)
MUSTAFA AFACAN