12 Mart 1921 tarihinde TBMM’de, Mehmet Âkif Ersoy’un yazdığı şiirin “Millî Marş” olarak kabulü dolayısıyla TBMM aldığı bir kararla 2021 yılını “İstiklal Marşı Yılı” ilan etmiştir.1920 yılında Âkif’in ilimizde iki ay kalması ve Marş’ın Anadolu’da ilk defa Açıksöz’de yayımlanması Kastamonu için önemli olaylardır. Bu olayları yansıtan uzun metrajlı film, 2021’de vizyona girecektir.
Mehmet Âkif Ersoy’un Kastamonu’daki yaklaşık iki aylık çalışmalarıyla ilgili bugüne kadar şu kitapların yayımlandığını biliyoruz:
Mustafa Eski; Millî Mücadele’de Mehmet Âkif Kastamonu’da, Ankara 1983, 90 s.;2. Baskı, Ankara 2008, 86 s.
Erdal Arslan/Yunus Mürebbi; Manifesto/Mehmet Akif’in Kastamonu’da Millî Mücadele Çalışmaları, İstanbul 2012, 174 s.
Metin Boyacıoğlu-Erdal Arslan; Mehmet Âkif’in Kastamonu Günleri, Kastamonu 2011, 137 s.
Söz konusu kitaplara 2018 Türk Dünyası Kültür Başkenti Kastamonu çalışmaları çerçevesinde bir kitap daha eklenmişti:
Erdal Arslan; Mehmet Âkif’in Kastamonu Günleri, Kastamonu 2018, 174 s.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kastamonu Vakıflar Bölge Müdürlüğü Şube Müdürü Erdal Arslan (d. 1971 Azdavay) araştırma ürünü kitabının Ön Söz’ünde (s.7-8) amacını ve çalışmasının çerçevesini şöyle açıklamış:
“… Kastamonu, İnebolu-Kastamonu-Çankırı hattı ile vatanın kurtarılması uğrunda verilen mücadelenin silah ve mühimmatını karşılamanın yanında millî kıyamın ruhunun da şaha kalktığı, yörelerden birisi olmanın ayrıcalığını yaşamıştır.
Elbette ki bu ruhu şaha kaldıran, gönül erlerinin başında da Millî Şair Mehmet Âkif Ersoy gelmektedir. 2011 yılının ‘Mehmet Âkif Ersoy Yılı’ ilan edilmesi, ‘Asım’ın Nesli’nin tekrar uyanmasına büyük katkı sağlamış,on yıllar sonra da olsa Mehmet Âkif genç kuşaklara tanıtılmıştır. Biz de bayrak, vatan, millet, din, ecdad sevdasındakilerin yolunda bir nalbant çırağı olarak Millî Şair’in Kastamonu’da yapmış olduğu çalışmaları, Kastamonu halkının, genç neslin ve kamuoyunun bilgisine sunularak çorbaya bir tutam tuz katma ümdiyle çıktık yola. Mehmet Âkif’inAçıksöz gazetesinde yer bulan şiirleri ve haberleri ilk kez bu kadar ayrıntılı bir şekilde ve ilk kez orjinal resimleri ile birlikte okuyucusuyla buluştu.”
Erdal Arslan’ın yeni kitabıyla Boyacıoğlu’yla birlikte hazırladığı arasında epeyce fark var. Eski bilgileri geliştirmiş, yeni bir plan yapmış. Yeni kitabın bölümleri şöyle:
Ön Söz
1.Bölüm: Kastamonu Günleri
2.Bölüm: Nasrullah Kürsüsü
3.Bölüm: Kastamonu Vaazları
4.Bölüm: Biyografi (Mehmet Âkif’in)
Özgeçmiş (Erdal Arslan)
Mehmet Âkif Ersoy’un 19 Ekim 1920-24 Aralık 1920 tarihleri arasındaki hayatı çok hareketli geçmişti. Eşi, çocukları ve dergisini çıkaran yakın yardımcısı Eşref Edip’le beraberdi. Açıksöz gazetesinde şiirleri yayımlanmış, Sebilürreşad Anadolu’da ilk defa Kastamonu’da basılmıştı. Kastamonu’yu çok seven Âkif’in, İstiklal Marşı’nı Anadolu’da Ankara’dan sonra ilk defa Açıksöz’de (21 Şubat 1921) hem de gönderdiği şekliyle yayımlanmasını sağlaması da bu sevginin bir işaretiydi.
Kitabın beni memnun eden tarafı, Âkif’le ilgili turizm amaçlı rivayetlere iltifat etmemesidir. Âkif’in İstiklal Marşı’nı ilk defa Nasrullah Camisi’nde okuduğu, bugün Uğurlu Konakları olarak işletilen konakta bir süre kadar kaldığı (bk. Boyacıoğlu-Arslan 2011, s.135) gibi. Bütün bilgi ve belgeleri bir araya getirmesi, görüntülerini kullanması çok güzel olmuş. Sonunda bibliyografya yok ama dipnotlarda bütün yararlanılan kaynaklar görülüyor.
Marş’ın kabulünün 100. yıl dönümü dolayısıyla Âkif’inNasrullah Camisi yanındaki parka heykel veya büyük bir büstünün konulması ne kadar iyi olur. Bu olay bir kere daha Kastamonu İstiklal Savaşı Müzesi eksikliğini hatırlatıyor. Bu şehrin yöneticileri Bursa, Gaziantep, Samsun’a bir kültür gezisi düzenleseler, bizim bu satırları yazmamıza ihtiyaç kalmaz. Vakıflar Genel Müdürlüğüile Atatürk Yüksek Kurumunun Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlanmasıyla müzecikten sorumlu Bakanlık daha geniş imkânlara sahiptir artık…Hepkebirler Mahallesi’ndeki Âkif’in oturduğu evin kamulaştırılıp “Mehmet Âkif Ersoy Kastamonu’da” temalı bir müzeye dönüştürülmesi için 2021 yılı büyük bir fırsattır.
Yıl dolayısıyla Erdal Arslan’ın kitabının yeni bir baskısının daha yapılması gerektiğini de belirtmek zevkli bir görevdir…Sanıyorum Dr. Mustafa Eski de harekete geçmiştir…
NAİL TAN
