Yeni yapılandırma kanununda yer alan hükümlerden birisi de, Ocak 2019 ila Nisan 2020 döneminde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen en az sayıdaki sigortalı işçi sayısına ilave olarak 01 Aralık 2020 tarihinden itibaren yeni işe alınan sigortalı işçiler için özel sektör işverene İşsizlik Sigortası Fonu’ndan getirilen destektir.
17 Nisan 2020 tarihinden sonra ilk defa Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamına giren işyerleri ile Ocak 2019 ila Nisan 2020 döneminde sigortalı çalışanı bulunmayan işyerleri,01 Aralık 2020 tarihinden itibaren işe aldığı tüm işçiler için bu destekten yararlanabilmektedir.
Yeni alınan sigortalı işçiden dolayı işverenin destekten yararlanabilmesi için;
1-)Yeni alınan sigortalı işçinin 01 Ekim 2020 tarihi öncesinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen sigortalı işçileri arasında bulunmaması,
2-) Yeni alınan sigortalı işçinin emeklilik veya yaşlılık aylığı alan işçi olmaması,
3-)Yeni alınan sigortalı işçinin yabancı işçi olmaması,
Gerekmektedir.
Bu kapsamda işe yeni alınan sigortalı işçiler için;
1-) İşçinin fiilen çalıştırılması durumunda ilgili işçinin her prim günü için işverene 44,15 TL,aylık 1.324,50 TL sigorta prim desteği sağlanması,
2-) Fiilen çalıştırılmayıp, ücretsiz izin kullandırılması durumunda ilgili sigortalı işçiye her ücretsiz gün için 39,24 TL,her ücretsiz ay için 1.177,20 TL nakdi ücret desteği ödenmesi ve genel sağlık sigortası primlerinin karşılanması,
Söz konusu olmaktadır. Bu miktarları asgari ücret artış oranında artırma konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmiş bulunmaktadır.
Bu destek, 30 Haziran 2021 tarihini geçmemek üzere en fazla işten çıkarma yasağının devam ettiği süre kadar verilebilmektedir.
Bu kapsamdaki destek hükümlerinden;
1-)İl özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, kamu iktisadi teşebbüslerinin bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar,Devlet İhale Kanunu, Kamu İhale Kanunu ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile Kamu İhale Kanunundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri,
2-) Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar, ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar ve yurt dışında çalışan sigortalılar,
Yararlanamamaktadır.
Nakdi ücret desteğinden yararlanan işçisini fiilen çalıştırdığı tespit edilen işveren hakkında her işçi ve her ay için asgari ücret tutarında yaptırım uygulanmakta ve yapılan nakdi ücret desteği ödemeleri yasal faiziyle birlikte ilgili işverenden ayrıca geri alınmaktadır.
Fiilen çalıştırılmak suretiyle işe aldığı işçilerin ½’sini, destek süresi bittikten sonra ve en az destekten yararlanılan süre kadar çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenden, ödenen destek tutarı, gecikme zammı ve gecikme cezasıyla birlikte geri alınmaktadır.
Destekten yararlanmak amacıyla gerçek niyetini gizlemek suretiyle işlem yaptığı anlaşılan işyerlerinden fon tarafından karşılanan destek tutarı gecikme zammı ve gecikme cezasıyla birlikte geri alınmaktadır.
Not:3 Aralık tarihinde çıkan “Kısa Çalışma Konusunda Yeni Çıkan Karar” başlıklı yazımda yeni kısa çalışma başvurusunun e-posta yoluyla çalışma ve iş kurumu il/merkez müdürlüklerine yapılabileceğini yazmıştım. Ancak, bundan önceki başvuruları yazılı veya e-posta yoluyla kabul eden İŞKUR, bu seferki başvuru için yazım sonrası bir kılavuz yayınladı. Bu kılavuzla, yeni başvuruların yalnızca e-Devlet üzerinden yapılması getirildi. Aralık 2020 ayı içinde yapılabilecek yeni kısa çalışma başvurularının yalnızca e-Devlet üzerinden yapılabileceği hatırlatılır.
Raşit ULUBEY
İş, Sosyal Güvenlik,
İşkur Uzmanı ve Danışmanı
